Weer snoeihard 737 MAX-rapport: gemanipuleerde tests, toezichthouder faalde
Boeing heeft tests met de 737 MAX gemanipuleerd door piloten van tevoren al te zeggen hoe ze in testen moesten reageren op bepaalde situaties. Daarmee poogde het bedrijf samen met de Amerikaanse luchtvaarttoezichthouder FAA "belangrijke informatie" die heeft bijgedragen aan de crashes met de toestellen te verhullen, concluderen onderzoekers in hun eindrapport.
Een commissie van de Amerikaanse Senaat deed ruim anderhalf jaar onderzoek, gebaseerd op meldingen van vijftig klokkenluiders, tal van interviews en 15.000 pagina's aan documenten.
De piloten zouden vooraf zijn geïnstrueerd hoe zo snel mogelijk te reageren op een defect in het beruchte MCAS-systeem, waardoor de neus van het toestel automatisch naar beneden werd gedrukt. Door fouten in dat waarschuwingssysteem crashten in korte tijd twee 737 MAX-toestellen, waarbij in totaal 346 doden vielen.
'Druk op de pickle switch'
"Onthoud: druk meteen op die pickle switch", zouden Boeing-medewerkers hebben gezegd tegen piloten kort voor simulatortests, die waren georganiseerd in de procedure om het toestel ruim een jaar na de tweede crash weer goed te keuren voor de luchtvaart.
De piloten reageerden in zo'n vier seconden op het probleem, waardoor ze het snel dalende vliegtuig weer konden stabiliseren. Maar bij een andere test loste een piloot het probleem pas na zestien seconden op.
Hoogleraar Luchtvaarttechniek Joris Melkert legde vorig jaar bij Niewsuur uit hoe het MCAS-systeem faalde bij de crash van de 737 MAX van Lion Air, die eind 2018 neerstortte in de Javazee:
Een klokkenluider van de FAA meldde de manipulatie van de tests aan de onderzoekscommissie. Onderzoekers konden zijn verhaal bevestigen via getuigenissen van andere FAA-medewerkers.
De commissie ontdekte gedurende het onderzoek ook dat de FAA nog altijd hard optreedt tegen klokkenluiders. Verder weigerde het Amerikaanse ministerie van Transport documenten te overhandigen aan de onderzoekers.
FAA heeft toezicht nodig
Commissievoorzitter Roger Wicker noemde de uitkomsten "verontrustend". Het 101 pagina's tellende rapport staat volgens hem vol met voorbeelden van tekortkomingen in het toezicht op luchtvaartveiligheid in de VS en falend leiderschap bij de FAA.
Wicker: "Het is duidelijk dat het agentschap toezicht nodig heeft, om ervoor te zorgen dat hun taak - namelijk het vliegende publiek beschermen - veilig en correct wordt uitgevoerd." Eerder dit jaar oordeelde het Huis van Afgevaardigden ook al hard over de rol van de FAA in de crashes van de 737 MAX-toestellen.
De FAA zegt in een verklaring tegenover persbureau AP dat het Senaatsrapport "een aantal ongefundeerde aantijgingen" bevat en verdedigt de certificeringsprocedure van de 737 MAX, die volgens de toezichthouder grondig was. Boeing wil niet inhoudelijk reageren, maar benadrukt de bevindingen van de commissie serieus te nemen.
Vorige maand gaf de FAA toestemming voor 737 MAX-vluchten in de VS, nadat Boeing de nodige aanpassingen had doorgevoerd aan het toestel. In oktober kwam er al groen licht in Europa en in Brazilië vliegt het toestel inmiddels weer.
Bekijk hier een terugblik op de crashes en de gevolgen voor Boeing:
