Oud-Dutchbatters: overheid, defensie en media moeten alsnog met erkenning komen
Veteranen van Dutchbat III, het bataljon dat in de eerste helft van 1995 de Bosnische enclave Srebrenica moest beschermen, worstelen veel meer dan andere veteranen met psychologische problemen en trauma's. Een op de drie ex-Dutchbatters zegt dat de missie een nadelige invloed heeft op hun verdere leven, terwijl dat geldt voor 6 procent van de andere veteranen.
Vandaag zijn de uitkomsten gepresenteerd van een onderzoek van ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum naar de gezondheid van de leden van Dutchbat III. Minister van Defensie Bijleveld heeft het rapport in ontvangst genomen.
Van de 850 Dutchbat III-veteranen werkten er 430 mee aan het onderzoek dat in opdracht van het ministerie van Defensie is uitgevoerd. De meesten kijken met gemengde gevoelens terug op de missie, die een traumatische afloop kende.
De veteranen zijn positief over de onderlinge kameraadschap en de levenservaring die ze destijds opdeden. Maar de frustratie over het gebrek aan steun, waardering en nazorg weegt zwaarder, geven velen aan. Een kwart tot een derde voelt zich belemmerd in zijn functioneren in het dagelijks leven, vooral door posttraumatische klachten. Een op de vijf zegt geen professionele hulp te krijgen, terwijl daar wel om is gevraagd.
De behoefte aan erkenning en waardering leeft breed onder de oud-Dutchbatters. De meesten voelen zich onvoldoende gewaardeerd door het ministerie van Defensie, de overheid en de samenleving. Ze vinden alleen erkenning onder collega-veteranen en hun directe naasten.
Schuldige of dader
Vooral de berichtgeving in de media heeft volgens hen bijgedragen aan het negatieve beeld van Dutchbat III dat in de samenleving ontstond. Driekwart voelt zich door de media neergezet als schuldige of dader. Dat resulteerde erin dat ze zich op verjaardagen of op hun werk moesten verdedigen tegen allerlei verwijten aan het adres van Dutchbat.
Ook een deel van het thuisfront, voornamelijk de partners van oud-militairen met posttraumatische problemen, spreken van een negatieve invloed van de missie op het dagelijks leven. Steun en waardering vanuit de overheid of defensie werd pijnlijk gemist, geeft 60 procent van de partners aan.
Veteraan Liesbeth Beukeboom maakte deel uit van Dutchbat III. Ze denkt nog dagelijks terug aan de missie.
Ook 25 jaar na de missie kan erkenning en waardering vanuit de samenleving, Defensie en de media helpen om de kwaliteit van leven te verbeteren, zegt het merendeel van de veteranen. Daarvoor worden verschillende voorbeelden aangedragen: meer aandacht in het onderwijs voor Dutchbat III, een militaire decoratie, financiële compensatie en ondersteuning bieden bij het organiseren van reünies en reizen naar Bosnië-Herzegovina.
Verder pleiten de onderzoekers voor een meer alerte aanpak van militairen na een missie, waarbij het gaat om passende zorg bieden en aandacht schenken aan de terugkeerders. Ook moet Defensie de eigen mensen steunen en beschermen en onjuiste informatie over een missie weerspreken.