Woonlasten huiseigenaren gemiddeld 4 procent omhoog

Huiseigenaren betalen volgend jaar gemiddeld zo'n 820 euro aan onroerendezaakbelasting, afvalstoffen- en rioolheffing. Dat is zo'n 4 procent meer dan dit jaar. Vooral de afvalstoffenheffing neemt toe, met een gemiddelde van 7,3 procent. Dat blijkt uit een steekproef van Vereniging Eigen Huis (VEH) onder 112 gemeenten.

Belangrijkste oorzaak van de hogere prijs voor het afval, denkt VEH, is de hogere belasting die gemeenten aan de Rijksoverheid moeten betalen voor het storten en verbranden van restafval. In 2019 ging deze belasting van 13 naar 31 euro per ton.

Veel gemeenten berekenen de kosten door aan bewoners via de afvalstoffenheffing. Met de verhoging wil de overheid het scheiden en recyclen van afval stimuleren.

Uitschieters

Gemiddeld betalen zowel kopers als huurders 7,3 procent meer aan afvalstoffenheffing. In 35 van de 112 gemeenten is de stijging meer dan 10 procent. Het hardst stijgen de prijzen in Oss, met ruim 38 procent.

Die gemeente zegt dat dat komt doordat Oss komend jaar een inhaalslag maakt. "Wij zijn jarenlang goedkoper geweest dan omliggende gemeenten. Die inhaalslag is nodig omdat overheidsbeleid en marktontwikkelingen Oss met de huidige hoeveelheid afval extra hard raken."

Behalve in Oss is de stijging het hoogst in Bunschoten en Westvoorne. De heffing daalt in 11 gemeenten. Het sterkst gebeurt dat in Arnhem (-20 procent) en Midden-Drenthe (-12,6 procent).

Bekijk hier de grootste stijgingen en dalingen van de afvalstoffenheffing:

In het geval van Arnhem moet wel worden aangetekend dat burgers niet daadwerkelijk 20 procent minder gaan betalen. De gemeente heeft daar sinds 1 juli een nieuw afvalsysteem ingevoerd: diftar, oftewel gedifferentieerde tarieven. Daardoor betalen inwoners niet alleen een vast bedrag, maar daarbovenop ook een bedrag per afvalzak. "Die zak kost 80 eurocent. Dus als je veel restafval weggooit kan het wel zo zijn dat je meer gaat betalen", aldus de gemeente.

Het maakt veel uit in welke gemeente je je vuilnis weggooit. De gemeente met de laagste afvalheffing is Berkelland in de Achterhoek: daar betalen inwoners 135 euro per jaar. Ter vergelijking: een inwoner in Rijswijk is daar 468,12 euro aan kwijt.

'Politieke keuze'

De verschillen in kosten zijn gigantisch, aldus de VEH, die de verschillen maar deels kan verklaren. "Wat kan, is dat sommige gemeenten voor de afvalverwerking samenwerken, waardoor ze bijvoorbeeld lagere kosten hebben per huishouden", zegt Hans André de la Porte van de VEH. Een andere gemeente kan weer problemen hebben met de afvalverwerker waardoor het duurder uitpakt. Het zijn vaak lokale omstandigheden die alleen de gemeente kan uitleggen. Het staat in ieder geval vast dat de afvalstoffenheffing niet voor andere doeleinden mag worden gebruikt."

Bekijk hier de gemeenten met de hoogste en laagste afvalstoffenheffing:

Voor de onroerendezaakbelasting geldt overigens wel dat die mag worden gebruikt voor andere doeleinden, zoals afvalverwerking en het riool of het sluitend maken van de begroting. "Een politieke keuze van het gemeentebestuur", aldus André de la Porte. "Sommige doen dat om de heffing te beperken, zoals in Nijmegen. Daar betalen huurders nauwelijks afval- en rioolheffing en haalt de gemeente de kosten voor de afvalwerking uit de ozb van huiseigenaren."

Onroerendezaakbelasting

De ozb stijgt komend jaar gemiddeld met 3,2 procent, blijkt uit de steekproef van VEH. Ook daar zijn onderling flinke verschillen te zien. Zo gaat in negen gemeenten deze belasting met meer dan 10 procent omhoog. In Bergen op Zoom zelfs ruim 27 procent. Maar zijn er ook zestien gemeenten die de ozb verlagen. In Waddinxveen gebeurt dat bijvoorbeeld met 8 procent.

Volgens VEH valt de gemiddelde stijging van de ozb dan ook mee. Wel vindt de belangenbehartiger dat gemeenten moeten worden gesteund door de overheid in hun zorgtaken. "Als er geen extra geld komt, kan het bijna niet anders dan dat ook deze belasting volgend jaar omhoog schiet. Want het is de enige plek waar gemeenten aan de knop kunnen draaien om meer geld te krijgen voor andere taken", zegt André de la Porte.

Begin maart publiceert de vereniging het overzicht van de woonlasten in alle gemeenten.