Familieruzie over Kerst: 'Probeer corona als gemeenschappelijke vijand te zien'

• Carmen Dorlo

  redacteur Online

Wat doe je als oma wil dat je langskomt met Kerst, maar jij uit voorzorg de feestdagen liever alleen met je gezin wil vieren? Of als jij de hele familie op Tweede Kerstdag over de vloer wil hebben, maar een deel van de familie niet wil komen en boos op je is? Zaken waar we deze feestdagen voor het eerst mee bezig zijn.

Ministers overlegden vandaag op het Catshuis over hoe de feestdagen eruit gaan zien. Ingewijden melden dat het kabinet weinig ruimte ziet voor versoepelingen. Veel mensen zijn nu al wel bezig met de invulling ervan en dat leidt in sommige families tot frictie.

Dat er in families ruzie wordt gemaakt over de feestdagen is niet nieuw, zegt familiepsycholoog Dave Niks. Alleen is er dit jaar geen ruzie over hoe het eten moet worden bereid of wie waar op bezoek komt, dit jaar gaat de meeste frictie over de coronamaatregelen. "Ieder jaar stappen we in dezelfde valkuil waarbij we op het laatste moment denken: hoe moeten we die feestdagen nou weer gaan doen?", zegt Niks. "Dat is al moeilijk, maar daarnaast hebben we dit jaar ook nog een externe handicap erbij: de coronamoeheid."

De invulling van de feestdagen leverde Maud uit Den Bosch flink wat irritaties met haar zus op. "Op Tweede Kerstdag eten wij normaal bij mijn zus met de rest van de familie. Nu vallen mijn vader en moeder allebei in de risicogroep, dus willen zij dat dit jaar liever niet. Oma wil juist niet alleen zitten. En mijn zus vindt het allemaal maar krampachtig en onzin", vertelt Maud, wier hele naam bekend is bij de redactie.

Mauds zus zou het liefst gewoon willen afspreken, Maud zelf wil liever voorzichtig doen. "En mijn stiefmoeder snapt niet waarom mijn zus wil afspreken omdat zij juist zwanger is en voorzichtig zou moeten doen", zucht ze. "We hebben nu na de nodige irritaties besloten een streep door de Tweede Kerstdag te zetten."

Overeenkomst

Die frictie is volgens psycholoog Niks te voorkomen. "Juist corona, juist die ergernis, dat is onze gemeenschappelijke vijand momenteel. Niemand heeft erom gevraagd de feestdagen ingewikkeld te maken. Je kan niemand binnen je familie hier de schuld van geven", zegt Niks. "Of je je nou streng aan de maatregelen houdt of je het allemaal overdreven vindt, iedereen vindt de situatie vervelend. Daar kan je de overeenkomst in vinden."

Volgens Niks is het goed om dat naar elkaar uit te spreken. "Als je met elkaar constateert dat niemand hierom heeft gevraagd, kan je vanuit daar verder kijken. De coronamaatregelen zeggen niets over je familieband. Door dit uit te spreken kan je onzekerheden bij familieleden wegnemen."

Als die basis is gelegd, kun je volgens de psycholoog verder overleggen. "Dan moet je als familie de vraag stellen: met welke bedoeling vieren wij Kerst? Voor de een kan dat antwoord een religieus tintje hebben, voor de ander kunnen de feestdagen om gezelligheid draaien. En als dat zo is: wat is dan gezelligheid voor die persoon?"

Heb je duidelijk wat de familieleden belangrijk vinden, dan kunnen er compromissen worden gesloten. "Er leiden meerdere wegen naar Rome. Het is niet zo dat we deze Kerst niets kunnen. Ga met iemand wandelen, breng een cadeautje langs, zoek coronaproof oplossingen. Je hoeft niet bij je oma op schoot te zitten."

Gezellig

Mauds familie heeft een oplossing gevonden: haar vader en stiefmoeder gaan met oma eten, haar zus maakt nieuwe plannen en zij blijft thuis. "Thuis met mijn vriend en mijn dochter. Ook komt er een vriend langs. Hij is alleenstaand en we willen hem niet alleen thuis laten zitten. Met zijn viertjes aan tafel. Gezellig."

Niks raadt anderen aan Maud te volgen en ook nu al plannen te maken voor de feestdagen. "Wacht niet tot 1 voor 12. Zoek een middenweg. En dan maak je volgend jaar maar weer ruzie", lacht Niks.