Nederlanders sturen voedsel naar Suriname: 'Pot pindakaas is haast onbetaalbaar'
De financiële situatie in Suriname wordt steeds penibeler. De regering kan de rente op schulden niet afbetalen en praat daarom vandaag in Paramaribo met schuldeisers. Ondertussen worden levensmiddelen steeds duurder, door de enorme inflatie, en dat merken steeds meer Surinamers en hulporganisaties in Nederland.
Al bijna achttien jaar stuurt Will van Rhee (70) uit Tiel medische hulpgoederen en schoolspullen naar Suriname. Sinds kort wordt er steeds vaker om voedsel gevraagd. "Tot mijn verbazing en ontsteltenis, moet ik zeggen. Ik heb dit nog nooit meegemaakt. Spullen zoals rijst en pasta, houdbare producten dus, hebben mensen momenteel echt nodig", aldus de oprichter van stichting Vrienden van Suriname.
'Twee baantjes nodig'
Dat het economisch slecht gaat met Suriname heeft te maken met de politieke geschiedenis. Zo liet oud-president Desi Bouterse bij zijn vertrek in juli een overheidsschuld achter van ruim 2,5 miljard euro: 80 procent van het BBP. Daar kwam de coronacrisis bovenop. "Als je daar een beetje een fatsoenlijk leven wil leiden, heb je twee baantjes nodig", zegt Van Rhee vanuit zijn loods. "Veel mensen werken in het toerisme, maar dat is nu door corona helemaal weggevallen. Mensen hebben het echt heel moeilijk."
Een van de vaste vrijwilligers is René Oosterling (70). Hij heeft Surinaamse roots en vult de pakketten die via zeecontainers naar het land worden verscheept. "Ik had gister nog contact met mijn familie, die kan steeds minder kopen. Dat komt door de inflatie: spullen worden alsmaar duurder. Het geluk is dat veel mensen een tuintje hebben waardoor ze zelf iets kunnen verbouwen,"
Hyperinflatie
De situatie in Suriname was al schrijnend toen president Santokhi in juli de macht overnam, zegt correspondent Nina Jurna. "Door het financiële wanbeleid van de vorige regering, en de torenhoge schulden staat het land er economisch slecht voor. Er is de afgelopen tien jaar veel meer geld uitgegeven dan er binnen is gekomen. De coronacrisis kwam daar nog bovenop."
Prijzen waren al gestegen, maar onder Santokhi is alles nog duurder geworden. "Dat komt onder meer door de inflatie maar ook door de verhoging van benzineprijzen, daardoor wordt alles dan direct een stuk duurder, ook voedsel en levensmiddelen. De salarissen zijn ondertussen niet mee gestegen. Veel mensen raken nog verder verarmd", zegt Jurna.
Verhuizen door de hoge prijzen
Sharmila Bechoe (50) is schoonmaker en woont in Paramaribo. Ze liet, toen we haar in juli spraken in aanloop naar de verkiezingen, een lege koelkast zien en hoopte dat de komst van een nieuwe regering voor beterschap zou zorgen. "Maar als ik de situatie van juli vergelijk met nu, is het veel erger geworden. Alles is drie tot vier keer duurder geworden. Ik kan nauwelijks overleven."
Haar salaris is 1450 Surinaamse dollar, dat is bijna 90 euro. "Dat is nauwelijks 60 srd per dag. Een pakje kippenbouten kost zo'n 110 srd. De goedkoopste rijst is 42 srd. De huur van mijn huis was al 500 srd en busgeld 30. Ik kom niet uit en moet nu bij familie gaan wonen."
Sharmila was een trouwe aanhanger van regeringspartij VHP, maar die maakt de verwachtingen niet waar. "Ze beloven dat ze je gaan helpen maar ze doen niets. Ik ben teleurgesteld in president Santokhi. Hij heeft zijn echtgenote, de first lady, vijf functies gegeven. Ze zou vanuit haar functie sociaal werk moeten doen maar dat doet ze niet. Mijn man is pas overleden en ik ben nu weduwe. Ik heb nog een kind thuis wonen, maar moet hulp vragen aan anderen anders redden we het niet. Het is verschrikkelijk hard en moeilijk.''
Voedselhulp zou een oplossing kunnen zijn, want veel mensen komen niet uit omdat juist het eten zo duur is, zegt Sharmila. "Om me heen, mijn buren, kennissen, ze hebben het allemaal heel zwaar."
Ook Sadhana Lila (32) uit Rotterdam zegt dat de vraag naar houdbaar voedsel toeneemt. Zij is zangeres en toert elk jaar met haar band door Suriname. Daar gaat ze ook langs weeshuizen om spullen en voedsel te doneren. Door corona ging dat dit jaar niet door. Daarom startte ze vanuit Nederland een initiatief, Stars4SU. Momenteel zijn zo'n vijftig voedselpakketten onderweg naar Suriname.
"Meel, suiker, erwten, bonen en havermout: toen ik een oproep deed op social media met de vraag waaraan een tekort is, kreeg ik dit vooral te horen", zegt Sadhana. Ze kreeg veel reacties over dat de prijzen van producten zijn verhoogd. "Een pot pindakaas kost omgerekend zo'n 5 euro. Dat is haast onbetaalbaar voor een doorsnee gezin. Daar schrik je wel van, voedsel is een basisbehoefte."
President Santokhi praat vandaag dus met schuldeisers over een oplossing voor het betalen van de rente, 22 miljoen euro. Hij hoopt binnen dertig dagen duidelijkheid te hebben. Ook is er overleg met het Internationaal Monetair Fonds (IMF).