Bron- en contactonderzoek stopt bij 10.000 besmettingen per dag
Bij 10.000 besmettingen per dag komt er een einde aan het bron- en contactonderzoek zoals we dat nu nog kennen. De GGD schrijft in een 'roadmap' dat er bij zulke hoge cijfers met de besmette personen alleen nog een kort informerend gesprek wordt gevoerd. Vandaag meldde het RIVM 7305 besmettingen.
De GGD doet bij 10.000 gevallen geen onderzoek meer naar de bron van een besmetting en er wordt niet meer standaard een inventarisering van contacten gemaakt. Iedereen die positief is getest, krijgt dat nog wel telefonisch te horen.
Uit het GGD-plan blijkt ook dat de grens voor goed bron- en contactonderzoek bij 2000 besmettingen per dag ligt. Dit aantal besmettingen werd drie weken geleden, op 21 september, overschreden. Sindsdien is "het zicht - en dus de greep" op het virus aan het verdwijnen, schrijft GGD GHOR Nederland-voorzitter André Rouvoet.
Waarschuwing
Over het overschrijden van de grens van 2000 besmettingen zijn de GGD's en het ministerie van Volksgezondheid al drie weken geleden gewaarschuwd.
Volgens Anja Schreijer, voorzitter van het Landelijk Overleg Infectieziekten (LOI) dat de kwaliteit van de infectieziektebestrijding in Nederland bewaakt, is daarover op 24 september een brief gestuurd naar alle directeuren publieke gezondheid van de 25 GGD's en naar het ministerie.
"In de brief schrijven we dat bij meer dan 2000 besmettingen het zicht op het virus verdwijnt en dat snel en doeltreffend ingrijpen noodzakelijk is om kwalitatief goed bron- en contactonderzoek mogelijk te laten blijven", zegt Schreijer tegen de NOS.
Het advies van het LOI is destijds niet opgevolgd. Strengere maatregelen werden pas gisteren ingevoerd. "We zijn nu deels het zicht op clusters kwijt", concludeert Schreijer, die tevens hoofd infectieziektebestrijding van de GGD Amsterdam is.
"Sommige steden zijn nu zelfs één groot cluster. Je ziet nu in de cijfers van het RIVM dat het aantal besmettingen dat gevonden wordt door bron- en contactonderzoek drastisch is gedaald. Het onderzoek is dus minder effectief en het virus zit overal."
In een reactie zegt GGD GHOR Nederland-woordvoerder Sonja Kloppenburg dat de brief destijds is ontvangen door de directeuren en besproken met het ministerie van VWS. "De inhoud is gebruikt voor een technische briefing in de Tweede Kamer en voor de roadmap zoals die vandaag is gepubliceerd. Niet alle input maken we direct openbaar."
Meer artsen nodig
Hoe trekken we het weer vlot? Schreijer wijst daarbij vooral op het naleven van de basisregels. "We moeten met z'n allen de maatregelen naleven. Dus echt thuiswerken, in quarantaine bij klachten en testen, geen feestjes, dat soort zaken. Mensen denken misschien dat de GGD de eerste dijk is tegen het virus. Maar zo zit het niet, het gedrag van mensen is de eerste dijk."
Het maximum van kwalitatief 2000 bron- en contactonderzoeken per dag lijkt niet veel, maar dat komt volgens Schreijer door het gebrek aan voldoende artsen-infectieziekten bij de GGD's. Deze artsen doen de analyses van de gesprekken die de bron- en contactonderzoekers (waar er wel genoeg van zijn) hebben met patiënten, zij ontdekken de clusters, leggen de verbanden en vertalen die naar een goede aanpak in de regio.
Vak populairder
"Er worden nu al veel meer artsen-infectieziekten opgeleid. Het vak is nu ook veel populairder, merken we. Maar die mensen zijn nu nog niet inzetbaar, want de profielopleiding duurt twee jaar. Natuurlijk zijn er de afgelopen maanden in snel tempo artsen en verpleegkundigen opgeleid om toe te zien op de kwaliteit van het bron- en contactonderzoek, maar die werken ook weer onder toezicht van de ervaren artsen en verpleegkundigen."
Volgens Schreijer moeten we toe naar een systeem waarbij er veel meer artsen en verpleegkundigen-infectieziekten zijn. "Ik heb onlangs nog tijdens een ontbijt tegen minister Van Ark gezegd dat we overcapaciteit nodig hebben. Net zoals bij de brandweer moet we mensen achter de hand hebben. Een nieuwe pandemie is echt niet ondenkbaar."
