Ruime steun in Kamer voor coronawet; meer zeggenschap parlement
De coronawet van het kabinet kan rekenen op ruime steun in de Tweede Kamer. Dat was eigenlijk de afgelopen tijd al duidelijk geworden, maar het is bevestigd in het Kamerdebat van vandaag. Kern van de wet is dat er een beter juridische basis komt voor de coronamaatregelen in Nederland. Veel van de maatregelen worden nu geregeld via plaatselijke noodverordeningen en daar moet de coronawet een eind aan maken.
Over de wet is veel te doen geweest. Tegen een eerste versie was veel protest, ook van rechtsgeleerden. Die vonden dat het kabinet te veel macht zou krijgen. Het kabinet paste het plan toen aan en diende het wetsvoorstel in juli in.
Ook daarna was er nog veel onvrede over, maar de politieke angel ging er vorige week uit. Toen werden de coalitie en de oppositiepartijen GroenLinks, PvdA, SGP en 50Plus het eens over aanpassingen. Zij spraken samen een groot aantal wijzigingen af, waarvoor dus een ruime meerderheid is in de Kamer.
Afgesproken werd onder meer dat het parlement maatregelen van het kabinet bespreekt voor ze ingaan en niet pas achteraf. Als de minister in zeer dringende gevallen een maatregel neemt die onmiddellijk moet ingaan, vervalt die alsnog als de Kamer er niet binnen een week mee instemt.
Verder gaat de boete voor overtreding van de coronaregels omlaag van 390 naar 95 euro en geldt de wet drie maanden in plaats van zes (in een nog eerder stadium was sprake van een jaar). Ook komt erin te staan dat bewoners van verpleeghuizen altijd tenministe één familielid of naaste op bezoek mogen krijgen.
Democratisch debat
Kamerlid Van Dam van regeringspartij CDA, die ook aan de wijzigingen heeft meegewerkt, zei dat het goed is dat "de beperkende maatregelen in de coronacrisis onderdeel van het democratisch debat kunnen worden". Hij denkt dat alleen al door het debat het draagvlak voor de maatregelen groter zal worden. Zijn collega Veldman van coalitiepartner VVD sprak soortgelijke woorden: "Dat de Kamer maatregelen van de minister kan bekrachtigen past bij een democratische rechtsstaat. Juist in het belang van het draagvlak is het versterken van de positie van de Kamer wenselijk."
Kamerlid Buitenweg van GroenLinks noemde de samenwerking met collega-Kamerleden om het wetsvoorstel aan te passen bijzonder: "We wilden vanuit onze rol als volksvertegenwoordiger allemaal hetzelfde. Als de amendementen worden aangenomen, zorgen ze ervoor dat de Tweede Kamer zeggenschap krijgt en dat de macht van de ministers worden begrensd en zo hoort dat in een democratische rechtsstaat."
Een deel van de oppositie is zeer kritisch over de wet, ook met de wijzigingen die door de Kamer worden aangebracht. De PVV is mordicus tegen. Volgens Kamerlid Markuszower is de wet niet proportioneel en worden vrijheden van burgers te veel beperkt: "Als deze wet wordt aangenomen, beslist de minister wat je mag dragen en wat je moet doen." De PVV vindt het belangrijker dat er meer getest wordt, dat het bron- en contactonderzoek op orde komt en dat er genoeg zorgpersoneel is.
Forum voor Democratie en het Kamerlid Van Haga zullen ook tegenstemmen. "Deze spoedwet is een te grote inbreuk op onze vrijheden en het risico is te groot dat we deze vrijheden nooit meer terugkrijgen", zei Van Haga, die ook namens Forum sprak.
Ook oud-50Plus'er Krol ziet geen heil in de wet, want volgens hem deugen de uitgangspunten niet. Hij vindt dat de parlementaire democratie deels opzij wordt gezet.
Bedrijfsmatig fokken
Het onafhankelijke Kamerlid Van Kooten-Arissen sprak van een ontluisterend slechte wet, waarvoor de minister zich zou moeten schamen. Volgens haar is het voorstel een van de oorzaken van de polarisatie in de samenleving rond corona.
De Partij voor de Dieren vindt dat de overheid veel meer moet doen om infecties als corona te voorkomen of de risico's te verminderen. De partij wil de wet alleen steunen als een paar wijzigingen worden aangebracht. Zo zou er een verbod in moeten komen op "het beroepsmatig fokken van dieren die aantoonbaar bevattelijk zijn voor het virus, zoals nertsen", zei Kamerlid Van Esch.
Ook Denk heeft nog veel vragen over het wetsvoorstel. Partijleider Azarkan hekelde de volgens hem slechte communicatie door het kabinet over de wet. "Rondom de wet zit nog veel ruis", zei hij. Het uiteindelijke oordeel van Denk hangt er volgens hem ook van af of het kabinet met "een samenhangende communicatiestrategie" zal komen.
SGP wil 'maatwerk' voor kerken
In het debat ging het ook over de positie van kerken. SGP-leider Van der Staaij, die de wet en ook de wijzigingsvoorstellen steunt, vroeg minister Grapperhaus nog eens met de kerken te gaan praten over de maximale groepsgrootte bij kerkdiensten. Ge- of verboden daarover zijn er niet, maar Grapperhaus sprak maandag met kerkelijke koepels af dat bij religieuze bijeenkomsten maximaal 30 mensen bij elkaar mogen komen.
Van der Staaij wil dat de minister nog eens met de koepels overlegt over 'maatwerk'. Anderen zetten daar vraagtekens bij. CDA'er Van Dam wees erop dat veel mensen zich afvragen waarom kerken anders moeten worden behandeld dan bijvoorbeeld theaters en sportclubs.
Morgen beantwoordt het kabinet de vragen van de Kamerleden. Later is de stemming over het voorstel. Als het door de Tweede Kamer is, moet ook de Eerste Kamer er nog mee akkoord gaan.
Lees hier het liveblog van het debat van woensdag terug.
