'Besmetting slecht voor Trump, die aandacht wil afleiden van corona'

"Dit is nogal een October Surprise", reageert correspondent Arjen van der Horst op de bekendmaking van president Trump dat hij en zijn vrouw Melania besmet zijn met het coronavirus. De gebeurtenis zal een groot effect hebben op de campagne, zeggen ook een campagnestrateeg en een communicatiedeskundige die de aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 3 november op de voet volgen.

Witte Huis-lijfarts Sean Conley zegt dat het met de president en de first lady prima gaat en dat hij verwacht dat de president zijn werk kan doen terwijl hij thuis aan het herstellen is. De Amerikaanse president en zijn vrouw lieten zich testen, omdat Hope Hicks, een topadviseur van Trump, besmet is met het virus. De Democratische presidentskandidaat Joe Biden wordt deze ochtend getest, vicepresident Pence en zijn vrouw hebben negatief getest.

Nu Trump twee weken in quarantaine moet, kan hij geen bijeenkomsten houden. Dat is een grote klap voor hem, zegt Van der Horst. "De afgelopen maand had hij voortdurend bijeenkomsten, die hij zag als een reddingsboei om Amerika ervan te overtuigen op hem te stemmen. Want ook al ontkent hij het, in de peilingen staat hij al maanden achter, zowel landelijk als in de battleground states. Dit is dus een handicap voor hem, zijn campagne komt knarsend tot stilstand." Morgen zou Trump bijvoorbeeld naar Florida gaan, een belangrijke swingstate.

Virus gebagatelliseerd

Ook kan het nieuws munitie zijn voor de Democraten, zegt Van der Horst. Trump heeft het coronavirus gebagatelliseerd, droeg maar zelden een mondkapje en zei dinsdag nog dat de economie weer verder open moet. "Hij zei dat hij en zijn medewerkers continu getest worden. Biden kan nu zeggen: 'Dit is de meest beschermde man van Amerika en toch test hij positief'." Biden benadrukt op zijn beurt steeds dat hij naar medische experts luistert en daarom ook voorzichtig is in de campagne en een mondkapje draagt.

De besmetting vestigt ook weer de aandacht op "al die domme uitspraken van hem, zoals over bleekmiddel injecteren", zegt amerikanist en campagnestrateeg bij BKB Bianca Pander. "Daar zie je online al veel grappen over." Ze denkt dat de besmetting vooral een rol speelt bij kiezers die nog niet weten op wie ze hun stem gaan uitbrengen.

De laatste twee weken zijn cruciaal voor de campagne, zegt Pander. "Als Trump niet ziek wordt, kan hij over twee weken weer op verkiezingsbijeenkomsten zeggen dat het wel meevalt en zijn oude boodschap weer oppakken. Maar als hij ziek wordt, is hij een stuk kwetsbaarder. Een president die zwak is, is altijd onderwerp van discussie. Met premier Johnson ging het na zijn coronabesmetting aanvankelijk ook prima. Er was een paar dagen niks aan de hand en toch kwam hij op de IC terecht."

Laksheid

Of Trump nou wel of niet ziek gaat worden, volgens communicatiedeskundige Lars Duursma pakt de besmetting hoe dan ook slecht uit voor de president. "Wordt hij niet ziek, dan zou het zijn boodschap kunnen versterken dat het 'maar een griepje is' en dat hydroxychloroquine werkt. Maar de aandacht ligt nu hoe dan ook, en zal voorlopig blijven liggen, op zijn besmetting en daardoor op corona." Terwijl Trump de aandacht al een tijd probeert te verleggen naar de media, China, Antifa, geweld op straat, het Hooggerechtshof. "Dat zijn onderwerpen waar hij vaak sterk staat. Maar op hoe hij corona aanpakt, scoort hij veel minder goed dan Biden."

Bovendien zal er ook meer aandacht komen voor zijn laksheid met de coronaregels. Hij droeg op campagne vaak geen mondkapje, campagnemedewerkers hielden geen afstand en droegen bij het debat ook geen mondkapjes. "Er zal extra aandacht zijn voor de vraag hoe hij het heeft opgelopen, en dus hoe hij is omgegaan met de maatregelen." Maar zulke rally's zullen er voorlopig dus niet zijn. En dat heeft effect op de beeldvorming, verwacht Duursma.

Met beelden van bijeenkomsten met duizenden aanhangers kon Trump het beeld uitstralen dat het goed gaat. "Dan kun je wel heel vaak zeggen dat elke dag 700 mensen om het leven komen, maar dat is een cijfer. En Trump met een rally is een beeld, dat wint altijd."

"Wordt hij wel (flink) ziek, dan zal hij mogelijk niks meer kunnen doen voor de verkiezingen. Trump is gevoelig voor hoe hij eruitziet en of hij gezond oogt of niet. Hij zal waarschijnlijk niet het land willen toespreken in een slechte toestand. Dus dan horen we hem waarschijnlijk alleen via Twitter." De enige voor Trump positieve mogelijkheid die Duursma ziet is dat mensen hun stem gebruiken om hem een hart onder de riem te steken.

In deze video zie je hoe de Amerikaanse verkiezingen werken: