Heldin religieus-rechts moet heldin progressief-links opvolgen in Hooggerechtshof

Het was de laatste wens van de overleden Ruth Bader Ginsburg: dat er geen opvolger voor haar benoemd zou worden in het Amerikaanse Hooggerechtshof tot er een nieuwe president is aangetreden. Maar Donald Trump doet het toch. Hij draagt vanavond zeer waarschijnlijk de 48-jarige Amy Coney Barrett voor, 37 dagen voor de presidentsverkiezingen. "Je zou nu al kunnen zeggen dat dit Trumps grootste politieke erfenis gaat worden", zei correspondent Arjen van der Horst in het NOS Radio 1 Journaal.

Naar verluidt had Donald Trump een lijst met 45 potentiële opvolgers klaarliggen, zonder uitzondering kandidaten met een conservatieve signatuur. Voor Amy Coney Barrett geldt dat zeker ook. Ze is streng katholiek en met haar benoeming kan Trump een belangrijk wit voetje halen bij religieus-conservatieve kiezers. Met haar standpunten is Barrett in bijna alles het spiegelbeeld van Ginsburg. Waar Ginsburg een held was voor progressief Amerika, is Barrett dat voor gelovig rechts.

Zo is Barrett tegen abortus, dat ze "altijd immoreel" genoemd heeft, schrijft CBS News. In haar huidige functie als rechter in het Hof van Beroep voor het 7e circuit, dat uitspraken doet in delen van Illinois, Indiana en Wisconsin, heeft ze in twee abortuszaken de kant die opriep tot strengere wetgeving gekozen, hoewel ze daarbij tot de minderheid behoorde.

In 2016 besloot de staat Indiana dat de overblijfselen van een foetus na een abortus moesten worden begraven of gecremeerd. Rechters vonden dat ongrondwettelijk, maar Barrett riep op om de zaak opnieuw te behandelen. Datzelfde deed Barrett bij een wet die verplicht stelt dat de ouders van een minderjarig meisje worden ingelicht over abortus, zelfs als een rechter in plaats van de ouders toestemming heeft gegeven voor de abortus.

In het Capitool werd afscheid genomen van Ruth Bader Ginsburg:

Bij progressieven is door haar standpunten de vrees ontstaan dat de roemruchte Roe v.-Wade uitspraak uit 1973 teruggedraaid zou kunnen worden, mocht Barrett inderdaad in het Hooggerechtshof terecht komen. Die uitspraak legaliseerde abortus in de hele Verenigde Staten.

Die angst wordt versterkt door het gegeven dat als Trump de benoeming er in de Senaat doorheen krijgt, de balans in het Hooggerechtshof stevig doorslaat in het voordeel van het conservatieve kamp. "Jarenlang was de balans vier uitgesproken conservatieve rechters, vier progressieve rechters en één swing judge: een conservatieve rechter die op belangrijke momenten meestemde met de progressieve rechters", aldus Arjen van der Horst.

Met de benoeming van Barrett zou de verhouding 6-3 zijn in het voordeel van de conservatieven. Trump benoemde tijdens zijn regeerperiode twee andere rechters in het Hooggerechtshof, ook beiden conservatief en kritisch op abortus, maar die vervingen conservatieve rechters waardoor de verhouding niet veranderde.

Daarnaast worden rechters in het Hooggerechtshof voor het leven benoemd. Barrett is 48 en de twee eerdere rechters die Trump benoemde zijn in de 50, waardoor ze waarschijnlijk tientallen jaren zullen dienen in hun positie. De verhouding in het Hooggerechtshof ligt daarmee voorlopig vast.

Trump had eerder al aangegeven een vrouw te nomineren als nieuwe rechter:

Ook op andere gebieden heeft Barrett blijk gegeven van zeer conservatieve standpunten. Ze sprak zich uit voor het recht op het dragen van vuurwapens, ook voor mensen met een strafblad. In de zaak van een man die was veroordeeld voor fraude, oordeelde Barrett dat het ongrondwettelijk zou zijn hem zijn vuurwapens af te nemen, omdat er geen bewijs was dat hij gewelddadig was.

Daarnaast heeft Barrett president Trump gesteund bij zijn anti-immigratiebeleid. In Illinois oordeelde ze positief over een wet waarbij immigranten die in de toekomst vermoedelijk een beroep moeten doen op overheidssteun, geen permanente verblijfsstatus kunnen krijgen.

People of Praise

Barrett werd geboren in New Orleans en studeerde rechten aan de katholieke Notre Dame University in Indiana. Daar gaf ze later ook les. In het begin van haar carrière was Barrett de juridisch assistent van de conservatieve rechter Antonin Scalia van het Hooggerechtshof. In 2017 droeg Trump haar voor als rechter in Hof van Beroep voor het 7e circuit.

Tijdens de hoorzittingen in de Senaat voorafgaand aan stemming over die benoeming, werd Barrett doorgezaagd over haar katholieke achtergrond. Zo kreeg ze vragen over de doodstraf, die in zou gaan tegen haar overtuigingen als katholiek, en over haar abortusgedachtegoed. Barrett zei daarover: "Ik wil benadrukken dat mijn religieuze overtuigingen geen rol spelen in het uitvoeren van mijn taken als rechter." Na die hoorzitting werd ze in religieus-conservatieve kringen als held gezien, die onheus aangepakt werd op haar gelovige achtergrond.

Collega's van de Notre Dame University prijzen haar als "briljante jurist" en "scherpzinnige geleerde". Ze studeerde summa cum laude af. Als rechter staat ze bekend als zogenoemde originalist, net als Antonin Scalia. Dat betekent dat ze de grondwet zoveel mogelijk probeert de interpreteren zoals Amerikanen in de tijd waarin de grondwet werd geschreven. Dat maakt haar populair bij conservatieven.

Samen met haar man is Barrett lid van de People of Praise. Dat is een van oorsprong katholieke gemeenschap die er gebruiken op nahoudt die normaal gesproken voorkomen in evangelische gemeentes, zoals gebedsgenezing en het spreken in tongen. Daarbij bidt een gelovige in voor anderen onbegrijpelijke taal. Het echtpaar heeft zeven kinderen, van wie er twee geadopteerd zijn uit Haïti. Een van hun kinderen heeft het syndroom van Down.