Opnieuw brand in kamp Moria, weer migranten gevlucht en bewonersprotest
Opnieuw is brand uitgebroken in het overbevolkte migrantenkamp Moria op Lesbos, een dag nadat grote branden daar duizenden mensen dakloos hadden gemaakt.
De branden begonnen in het begin van de avond ten noorden van het officiële kamp, een gebied met tentjes en hutjes dat nog niet door het vuur was aangetast. Door de harde wind verspreidde de brand zich snel.
Ook vanavond sloegen mensen met hun schamele bezittingen op de vlucht.
Buiten het kamp raakten migranten slaags met de politie. Vele honderden migranten wilden naar de haven van Mytilini, om aan boord te gaan van schepen naar het vasteland. Toen ze werden tegengehouden, begonnen ze met stenen te gooien, waarop de politie traangas inzette. Intussen greep de brand in het kamp om zich heen.
NOS-redacteur Heleen d'Haens is op Lesbos en zag in een dorp een paar kilometer van het kamp allerlei groepen mensen. "Congolezen met alles wat ze hadden op hun hoofd en Afghaanse gezinnen. Ze hadden allemaal een beetje brood meegenomen van het kamp." D'Haens zag honderden mensen en agenten die hen aan het bewaken waren. "Sommigen hopen dat ze morgen vanaf daar naar Athene kunnen worden gebracht en verder Europa in kunnen reizen. Anderen waren gaan liggen en wisten totaal niet wat hun plan was."
Ook was er een protest van bewoners, vooral jonge mannen, maar ook vrouwen, in het dorp Moria vlak bij het kamp. "Die mensen hadden veel last van diefstal en kleine criminaliteit gehad. Door hun eigen kamp in brand te steken en alles te vernietigen, zijn de migranten te ver gegaan, zeiden de bewoners."
Bij de branden van afgelopen nacht zijn geen gewonden gevallen, wel zijn naar schatting van de Griekse regering zo'n 3500 migranten dakloos geraakt. In het kamp is plaats voor minder dan 3000 mensen, maar vermoedelijk verbleven er wel 13.000.
Na de branden ontstond chaos. Migranten vluchtten het kamp uit en bivakkeerden in olijfboomgaarden en langs wegen. De politie blokkeerde de wegen om te voorkomen dat de migranten steden en dorpen zouden bereiken.
Wet en orde
De Griekse regering gaat ervan uit dat de branden zijn aangestoken door bewoners van het kamp en dat migranten ook de brandweer hebben gehinderd. De minister van Migratie zei op Lesbos dat de exacte oorzaak van de branden nog wordt onderzocht, maar dat vaststaat dat ze zijn veroorzaakt door asielzoekers in het kamp.
Hij waarschuwde dat de daders niet ongestraft zullen blijven. "Zulk gedrag is onacceptabel en zullen wij niet toestaan. Respect voor wet en orde is een noodzakelijke voorwaarde om recht op asiel te krijgen."
Coronavirus
De spanningen in het kamp liepen de laatste dagen verder op door de uitbraak van het coronavirus. Een man uit Somalië lijkt het virus vorige week in het kamp te hebben gebracht. Gisteren waren 35 kampbewoners positief getest. Zij moesten met hun familie het kamp verlaten en zich in isolatie laten plaatsen. Sommigen weigerden dat, terwijl migranten die niet besmet waren juist het kamp wilden ontvluchten. Toen ze werden tegengehouden, braken protesten uit. Veel besmette migranten en hun naasten zijn in de chaos weggekomen.
De Griekse overheid brengt met financiële steun van de EU 400 kinderen en tieners zonder ouders vanuit het kamp over naar het vasteland. Duizend migranten kunnen terecht op een grote veerboot bij het eiland. Ook worden twee marineschepen ingezet om mensen op te vangen. Voor de andere daklozen worden tenten naar het eiland gebracht.
Premier Mitsotakis zegt dat de brand laat zien dat de situatie in Moria niet kan voortduren, maar plannen om de bewoners naar andere eilanden of naar het vasteland te verplaatsen zijn er niet en andere EU-landen zijn niet bereid de migranten over te nemen.
Politieke partijen in de Tweede Kamer willen dat het kabinet onderzoekt hoe kwetsbare kinderen uit het migrantenkamp Moria op Lesbos zo snel mogelijk op het Griekse vasteland kunnen worden opgevangen.
Turkije-deal
Volgens een deal die de EU en Turkije in 2016 sloten, neemt Turkije migranten die op de Griekse eilanden arriveren terug, waarbij voor elke migrant die Turkije terugneemt, de EU één Syrische asielzoeker uit Turkije opneemt. In de praktijk leidt dit ertoe dat de opvangkampen op Griekse eilanden vlak bij het Turkse vasteland, zoals Lesbos, overvol zitten. Een essentieel onderdeel van de deal is ook dat de migranten niet naar het Griekse vasteland mogen, vanwaar ze kunnen proberen verder Europa in te komen.
