Uitspraken Russische minister lijken opmaat voor ingreep door Moskou in Wit-Rusland
De botsingen tussen de Wit-Russische oppositie en president Loekasjenko dreigen in rap tempo te ontaarden in een internationaal conflict. Rusland lijkt de zaak hoog te willen spelen en dat kan verstrekkende gevolgen hebben.
Gisteren sprak de Russische minister van buitenlandse zaken, Sergej Lavrov, in Moskou met zijn Wit-Russische collega Vladimir Makei. Na afloop van dat gesprek maakte Lavrov onverwacht bekend dat de Russische premier, Michail Misjoestin, vandaag Minsk ging bezoeken. En dan staat er een dezer dagen ook nog een ontmoeting tussen de presidenten Vladimir Poetin en Aleksandr Loekasjenko op het programma.
De politieke ontmoetingen vinden plaats terwijl de demonstraties in Wit-Rusland aanhouden. De oproerpolitie in Minsk treedt hard op bij studentenprotesten in Minsk:
Lavrov sprak harde woorden na zijn gesprek met Makei. Vooral de verwijten aan Oekraïne, buurland van zowel Rusland als Wit-Rusland, waren zwaar. Volgens Lavrov provoceren en financieren de Oekraïners de destabilisering van Wit-Rusland met radicale acties. Sterker nog, volgens de Russische minister van buitenlandse zaken zijn er momenteel 200 in Oekraïne getrainde "extremisten" actief in Wit-Rusland. Harde woorden, maar Lavrov gaf er geen enkel bewijs voor.
Hoge prijs voor steun Rusland
Niet alleen Oekraïne, ook het Westen kreeg ervan langs. Dat kan volgens Lavrov maar geen afscheid nemen van zijn "dominante positie" in de wereld en het probeert de macht te behouden door "volledig illegale benaderingen, inclusief sancties en interventies".
Gezien het bezoek van Misjoestin aan Minsk en het komende bezoek van Loekasjenko aan Moskou lijken de uitspraken de opmaat voor een directe ingreep door Moskou in Wit-Rusland. Er wordt zelfs al gesproken van een 'Anschluss'. Zo ver is het nog niet, maar het is wel duidelijk dat Loekasjenko, als hij aan de macht blijft, een hoge prijs zal moeten betalen voor de steun die hij van de grote broer in het oosten krijgt. Hoe hoog is nu nog niet te zeggen. Dat kan gaan van de verregaande integratie in een staatsunie waar Poetin al jaren op hamert tot volledige annexatie.
Poetin: verkiezingen Wit-Rusland eerlijk
Loekasjenko zelf nam dinsdag alvast een voorschot op die nog onbekende toekomst. Hij had het over een "gezamenlijk vaderland waarin twee volkeren met dezelfde wortels leven", doelend op Rusland en Wit-Rusland. "Dit is een vaderland van Brest, van Wit-Rusland, tot aan Vladivostok, in het uiterste oosten van Rusland".
Loekasjenko heeft dus de steun van Poetin. Dat blijkt uit de Russische politiereserves die de Russische president beloofde als de Wit-Russische oproerpolitie en veiligheidstroepen het protest niet meer aankunnen. En uit de Russische journalisten en technici die Rusland heeft gestuurd ter vervanging van werknemers van de Wit-Russische staatsomroep, die de kant van de oppositie kozen.
Het blijkt ook uit Poetins opmerking dat de Wit-Russische presidentsverkiezingen van 9 augustus, die volgens de oppositie een grote frauduleuze bende waren, "absoluut eerlijk" zijn verlopen. En Poetin noemt Wit-Rusland, "het land dat het dichtst bij ons staat".
Geen EU-sancties
Tot nu toe zijn de internationale gevolgen van het Wit-Russische conflict beperkt gebleven. De Baltische landen hebben sancties ingesteld, maar de EU heeft het vooral gelaten bij bezorgde woorden over de onregelmatigheden bij, en politiegeweld na de verkiezingen. Brussel heeft wat tanden laten zien maar niet gebeten, wetende dat Rusland directe EU-steun aan de oppositie in Wit-Rusland niet zal accepteren. Als Rusland de boel overneemt in Wit-Rusland en de oppositie daarmee automatisch van tafel veegt, zal het waarschijnlijk niet bij Europese bezorgdheid blijven.
