Een coronaboete op je naam? Dit kan er veranderen
Opnieuw waren er vragen over tijdens het coronadebat met minister Grapperhaus: wat zijn nou de gevolgen van coronaboetes? Een strafblad? En misschien geen Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) als een werkgever daar om vraagt?
De minister van Justitie en Veiligheid probeerde het nog een keer uit te leggen en deed ook een paar toezeggingen. Hoe zit het nu en wat gaat er misschien veranderen? Hier de belangrijkste vragen en antwoorden:
Heeft een coronaboete gevolgen voor je strafblad?
Ja. Wie een overtreding begaat waarop een boete staat van meer dan 100 euro, krijgt een aantekening in zijn of haar justitieel dossier, in de volksmond een strafblad genoemd. Daar vallen ook de coronaboetes voor meerderjarigen onder (390 euro).
Maar dat wil niet zeggen dat zo'n aantekening ook gevolgen heeft voor het krijgen van een VOG. In mei maakte het ministerie van Justitie en Veiligheid in een Kamerbrief al duidelijk dat één coronaboete niet leidt tot een VOG-weigering. Pas als iemand nog een coronaboete krijgt kan dat gevolgen hebben, maar zelfs dan hoeft dat niet. "Het is altijd maatwerk", zegt een woordvoerder van het ministerie. "Iedere aanvraag staat op zich."
Het gaat er vooral om voor welke functie de VOG nodig is. Een zware verkeersovertreding kan problematisch zijn voor iemand die taxichauffeur wil worden, maar niet voor een functie als bankmedewerker. Meerdere corona-overtredingen zouden gevolgen kunnen hebben voor iemand die bijvoorbeeld in de zorg wil werken. Na vijf jaar wordt een aantekening overigens sowieso niet meer meegenomen in een beoordeling.
Wat ook belangrijk is: coronaboetes worden niet zomaar uitgeschreven. Boa's en politiemensen moeten overtreders eerst aanspreken, dan waarschuwen en dan pas beboeten. Het Openbaar Ministerie controleert daarna nog eens of die drieslag wel gevolgd is. Bij 6000 van de de 23.000 (vooral in de eerste maanden van de crisis) uitgeschreven boetes was dat niet zo en is de boete dus uiteindelijk ook niet opgelegd.
Wat willen Grapperhaus en de Kamer veranderen?
In de Tweede Kamer is geen enkele partij er gelukkig mee dat meerderjarigen een strafblad krijgen door een coronaboete. Vanmiddag stemde de Kamer daarom unaniem voor een motie die oproept tot het schrappen van deze regel.
De minister zei zelf gisteren al "tot het uiterste" te willen gaan om daar iets aan te doen. Een suggestie waar hij naar wilde kijken is de mogelijkheid om de boete te verlagen tot onder de 100 euro. Dan volgt er geen aantekening in het justitieel dossier.
Maar Grapperhaus benadrukte dat er ook overtreders zijn "die dit bewust doen, die zich er niks van aantrekken, die mensen bruuskeren of die handhavers in het gezicht spugen". Om tegen te gaan dat die mensen vaker de coronaregels aan hun laars lappen, wil Grapperhaus ook kijken naar een andere suggestie: wel een aantekening, maar die maximaal een paar maanden laten staan. "Dan heb je gezien of iemand een repeat offender is."
En als je al een boete hebt gekregen?
Volgens advocaat Justin Kötter, die tientallen mensen bijstaat die hun coronaboete aanvechten, kan het ingewikkeld worden als de minister inderdaad een manier vindt om bij een coronaboete een aantekening in het strafblad te voorkomen. Want hoe moet het dan met alle mensen die al zo'n aantekening hebben gekregen? "Dan zou alles weer uit de systemen gehaald moeten worden, maar zo'n situatie hebben we nog nooit gehad."
Er lopen meer dan 3000 juridische procedures tegen coronaboetes, aangespannen door mensen die vinden dat ze de boete onterecht hebben gekregen. De eerste zaak komt op 28 september voor de kantonrechter. Volgens het OM moet nog blijken of de uitspraak in die eerste zaak ook voor anderen geldt. Dat ligt aan de argumentatie van de rechter en de omstandigheden waaronder de boete is gegeven.
Kötter vindt dat er, los van de rechtszaken, snel duidelijkheid moet komen over wat er met de boetes en aantekeningen in het strafblad gaat gebeuren. "Die informatie is van belang voor mensen die overwegen in verzet te gaan of naar de rechter te stappen."
