Wit-Russische oppositieleider in video vanuit Litouwen: 'Accepteer het'
De Wit-Russische oppositieleider Svetlana Tichanovskaja is veilig in Litouwen, laat de Litouwse minister van Buitenlandse Zaken weten op Twitter. De autoriteiten in Wit-Rusland bevestigen dat ze het land heeft verlaten.
In een vanmiddag opgedoken video leest Tichanovskaja een verklaring voor. Ze roept demonstranten op om zich neer te leggen bij de uitslag van de presidentsverkiezingen. "Wit-Russen hebben gesproken, accepteer het", zegt ze. Ook zegt ze dat ze geen bloed en geweld wil en dat mensen naar huis moeten gaan.
Het is niet duidelijk onder welke omstandigheden de oppositieleider de verklaring geeft. Gisteren liet Tichanovskaja een heel ander geluid horen. Toen claimde ze de winnaar te zijn van de omstreden verkiezingen en nieuwe protestacties voor te bereiden.
Onvindbaar
Tichanovskaja was gisteren urenlang onvindbaar nadat ze bij de Wit-Russische kiescommissie bezwaar had aangetekend tegen de verkiezingsuitslag van zondag. Haar team probeerde vergeefs contact met haar te krijgen. Vanochtend bleek dat ze is uitgeweken naar Litouwen. Wat er precies aan vooraf is gegaan, is niet duidelijk.
"Een klacht indienen bij de kiescommissie duurt normaal tien minuten, maar Tichanovskaja bleef drie uur weg. Dat voedde de speculaties dat ze door de KGB of wie dan ook is ondervraagd of onder druk is gezet. Mogelijk is gedreigd met arrestatie, wat met teamgenoten van haar al is gebeurd", zegt correspondent Geert Groot Koerkamp.
Druk
De Wit-Russische autoriteiten ontkennen dat Tichanovskaja onder druk is gezet. Volgens het persbureau Reuters heeft ze die lezing zelf in een video bevestigd. "God verhoede, dat jullie zo'n keuze moeten maken, als waar ik mee geconfronteerd werd", zegt ze in die video. Tichanovskaja heeft kinderen. Haar man, een bekende blogger en politicus, zit in de gevangenis.
Dit is wat ze daarover zegt:
De Litouwse minister van Buitenlandse Zaken heeft de oppositieleider een visum voor een jaar en een plek om te verblijven aangeboden.
Fraude
Volgens de officiële uitslag heeft president Loekasjenko ruim 80 procent van de stemmen gekregen en Tichanovskaja iets minder dan tien procent. Zij weigert de uitslag te erkennen en is ervan overtuigd dat er grootscheepse fraude is gepleegd.
Bij stembureaus waar haar aanhangers de uitslag konden controleren was Tichanovskaja de winnaar en ook volgens een exitpoll heeft zij de meeste stemmen gekregen.
Er waren opnieuw demonstraties tegen de verkiezingsuitslag en president Loekasjenko:
Gisteravond waren er net als zondagavond in de hoofdstad Minsk en tientallen andere steden confrontaties tussen demonstranten en ordetroepen. De ordetroepen dreven de betogers uiteen met rubberkogels en traangas. Betogers gooiden met molotovcocktails en wierpen barricades op.
Een onbekend aantal demonstranten is gearresteerd. Er viel één dode. Volgens de autoriteiten was het een demonstrant die om het leven kwam toen een explosief in zijn hand ontplofte.