Demonstraties in azc's vanwege ongelijke behandeling asielaanvragen
In een aantal asielzoekerscentra is onrust ontstaan onder de bewoners, omdat sommige asielzoekers binnen een paar maanden een vluchtelingenstatus krijgen terwijl anderen al veel langer wachten. De snellere afhandeling van sommige verzoeken is het gevolg van nieuwe regelgeving.
Het ministerie van Justitie en Veiligheid besloot de procedure aan te passen toen bleek dat 14.000 asielzaken niet op tijd behandeld werden door een tekort aan medewerkers.
Om de achterstanden voor 1 januari 2021 weg te werken, heeft de immigratiedienst IND asielzaken in twee groepen gedeeld. Voor de groep van 14.000 asielzoekers die asiel heeft aangevraagd voor 1 april van dit jaar is een apart team opgericht, de Taskforce Dwangsommen. Asielzoekers die na 1 april binnen zijn gearriveerd worden zoveel mogelijk binnen de gewone termijn van 6 maanden behandeld.
Aangezien de taskforce nog niet op volle kracht is en het om een enorme groep gaat, loopt de afhandeling van de oude zaken nog niet soepel. Bij de 'nieuwkomers' gaat het om een beperkte groep - ook al door het effect van corona - en kan relatief snel duidelijkheid worden geboden.
'Lang wachten is frustrerend'
"Voor asielzoekers die soms al tot anderhalf jaar wachten en van wie hun familie nog in het thuisland zit, is het vaak onbegrijpelijk", zegt Vluchtelingenwerk Nederland.
Zo ook voor Heveen uit de Syrische stad Aleppo. Ze kwam binnen in azc Ter Apel, maar zit al enige tijd nu in het Drentse Zweeloo. "Ik ben hier nu vanaf september 2019, samen met mijn 3-jarige dochtertje. Haar vader is in Syrië waar het nog steeds oorlog is. En ik wacht hier al bijna een jaar, zonder enig uitzicht. En ik zie dan andere procedures wel sneller gaan. Mijn dochtertje is haar vader bijna vergeten. En zo lang ik niet eens word gehoord door de IND is er geen kans op gezinshereniging."
Het ministerie van Justitie begrijpt de frustratie maar benadrukt dat de werkwijze de achterstanden moet wegwerken.
Iedereen gelijk voor de wet?
Frustrerend is precies het woord dat de Syriër Abdul, die in het azc in het Friese Balk zit, gebruikt. "Ik zit hier sinds augustus 2019 en zie dat sommigen na zeven maanden wel een status krijgen, terwijl ik na bijna een jaar niet eens gehoord ben door de IND. In Nederland is toch iedereen gelijk voor de wet? Waarom moet de één dan zo lang wachten en mag een ander wel sneller deelnemen aan de Nederlandse maatschappij. Het is zo willekeurig."
Het is de vraag of de nieuwe regeling wel goed wordt uitgelegd in asielzoekerscentra. De asielzoekers die de NOS sprak zeggen dat ze er niet over op de hoogte zijn gesteld. De regeling wordt uitgelegd op de site van de IND.
Demonstraties
Dagelijks demonstreren asielzoekers tegen de in hun ogen onrechtvaardige behandeling. Zo is er vanmiddag een protest in Zweeloo. Woensdag werd in Balk en ook in Zweeloo betoogd.
Niet iedereen durft daaraan mee te doen uit angst dat dat hun asielprocedure geen goed doet, zegt de Syrische Heveen. Volgens Vluchtelingenwerk is er ook betoogd in de azc's in Budel en Gilze.
Dwangsommen tot 70 miljoen euro
Staatssecretaris Broekers-Knol werd in maart door de Tweede Kamer op haar vingers getikt, toen bleek dat de IND dit jaar 70 miljoen euro moet betalen aan asielzoekers vanwege te trage asielprocedures.
De staatssecretaris besloot de dwangsommen tijdelijk op te schorten waardoor er voorlopig geen sanctie staat op trage afhandeling van asielaanvragen. Daarnaast werd de procedure aangepast voor een snellere behandeling van de verzoeken tot asiel, in elk geval tot het eind van dit jaar.