Kabinet wil met eiwitverlaging in veevoer ruimte geven voor woningbouw

Boerenactiegroep Farmers Defence Force protesteert vandaag tegen plannen van minister Schouten, met name tegen het verlagen van de hoeveelheden eiwitten in veevoer. Het is een van de drie grote maatregelen die de landbouwminister heeft ingevoerd om stikstof terug te dringen en zo ruimte te creëren voor de bouw van 75.000 woningen in 2020.

Omdat er nog niet genoeg 'stikstofruimte' is gecreëerd, kunnen er niet meer dan 17.000 bouwaanvragen worden beoordeeld. De overige 58.000 aanvragen kunnen volgens het ministerie en het Interprovenciale Overleg (IPO) pas worden gedaan als er meer stikstofruimte is. Daar wil het ministerie voor zorgen door de maximum snelheid te verlagen, varkensboeren uit te kopen en de hoeveelheid eiwitten in veevoer te verlagen.

Omdat de nieuwe wetgeving over stikstof pas in 2021 ingaat, kan 2020 worden gezien als een soort 'tussenjaar' waar tijdelijke maatregelen zijn ingevoerd om toch te kunnen bouwen. Met name voor woningen zijn bouwvergunningen hard nodig.

In Nederland is volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken namelijk een tekort van 331.000 woningen. De komende tien jaar moeten er 845.000 nieuwe woningen bijkomen om te voorkomen dat het woningtekort nog verder oploopt. Met de bouw van 75.000 nieuwe woningen in 2020 hoopt het kabinet het woningtekort enigszins te verkleinen.

Snelheid

Om deze woningen te mogen bouwen, is stikstofruimte nodig. Dit betekent dat er op andere vlakken stikstof moet worden gereduceerd. De eerste maatregel die werd ingevoerd om dit te bewerkstelligen, was het verlagen van de maximum snelheid naar 100 kilometer per uur afgelopen maart.

Het wegverkeer is volgens berekeningen van het RIVM goed voor zo'n 6 procent van de totale uitstoot van stikstof. Het leidt dus niet tot de meeste uitstoot, maar het is wel een maatregel die snel kon worden uitgevoerd en dus ook snel tot stikstofreductie leidt. Hierdoor kwam er ruimte voor 17.000 nieuwe woningen.

Deze aanvragen zijn inmiddels allemaal gedaan en liggen bij het IPO voor goedkeuring. Dit proces duurt altijd 13 weken, ook vóór de stikstofcrisis. Naar verwachting zullen na de zomer de eerste bouwprojecten starten.

Veehouderij

De landbouw is verantwoordelijk voor ruim 40 procent van de stikstofuitstoot. De tweede maatregel voor stikstofvermindering behelst dan ook het uitkopen van varkenshouders. Vanwege (geur)overlast van omwonenden had de overheid hier al eerder 120 miljoen euro voor uitgetrokken. Door de stikstofcrisis is dit bedrag verhoogd tot 400 miljoen euro.

Zo'n 400 boeren komen voor deze regeling in aanmerking. Zodra de contracten met varkenshouders worden ondertekend, die zo goed als klaarliggen, is er weer ruimte voor stikstofuitstoot. Ook dit zou ruimte voor duizenden woningen creëren.

De derde maatregel betreft het terugdringen van de hoeveelheid eiwitten in veevoer. In eiwit zit stikstof, die koeien gedeeltelijk ook weer uitscheiden in urine. Volgens het ministerie kan het aandeel eiwitten in krachtvoer omlaag, maar de protesterende boeren vrezen dat hun dieren hieronder zullen lijden. Ook deze maatregel kan volgens het ministerie tot stikstofruimte voor duizenden nieuwe woningen leiden.

Schema

Een woordvoerder van landbouwminister Schouten laat weten dat met de aanvraag van 17.000 woningen het plan voor 2020 op schema ligt. Het IPO zegt dat 17.000 woningen op het eerste gezicht weinig lijken, maar dat de eerste maanden 2020 nodig waren om stikstofruimte te creëren. De overige maanden bestaan volgens hen uit het creëren van nieuwe ruimte en het beoordelen van de lopende aanvragen.