Jan van Zanen neemt afscheid van 'heel intiem' Utrecht

Na ruim zes jaar als burgemeester vertrekt Jan van Zanen uit Utrecht. Woensdag gaat hij aan de slag als burgemeester in Den Haag. RTV Utrecht spreekt met Van Zanen in een afscheidsinterview over zijn tijd als burgervader: over de start van de Tour de France in de Domstad in 2015 en over het grootste dieptepunt van de afgelopen jaren: de tramaanslag op het 24 Oktoberplein.

Van Zanen begon op 1 januari 2014 aan zijn burgemeesterschap in Utrecht. "Klein en groot naast elkaar. Heel intiem", blikt hij terug. "Als je hier lang woont en werkt, wordt het je tweede natuur." De stad verlaten is dan ook moeilijk. "Rationeel snap ik steeds beter waarom ik het heb gedaan. Emotioneel wordt het steeds moeilijker."

Hij gaat de mensen, geuren en locaties het meest missen. "Ik ben hier zo lang politiek actief geweest. Iedere straat of buurt, daar zit wel een spreekuur aan vast. Dat ga ik missen."

Zijn stad werd in 2015 het beginpunt van de Tour de France. Van Zanen denkt vaak terug aan dat weekend in juli. Niet alle Utrechters waren er positief over dat de stad de start zou verzorgen. "Dit wordt allemaal veel te druk, dit kan niet in Utrecht", waren geluiden die Van Zanen destijds geregeld hoorde.

"We hebben met elkaar aangetoond: wij kunnen dit. Ik vind het wel een hoogtepunt van de afgelopen periode. Niet zozeer van mij, want er waren zo veel mensen bij betrokken, maar wel een hoogtepunt."

18 maart 2019, 10.45 uur

Het grote dieptepunt van de afgelopen jaren was de tramaanslag in Utrecht op 18 maart vorig jaar. "Dan wordt het kwart voor elf en neem ik niet eens m'n telefoon op. Want zo ging het. Ik had een stafvergadering. Ik zeg tegen mijn bestuursadviseur: 'neem jij 'm even'. Die kwam meteen naar me toe. Ik heb alles afgelast en ben aan het werk gegaan. Opeens was het twee uur 's nachts. Je kunt er gelukkig niet bij nadenken. Je moet beslissingen nemen."

Bij de aanslag kwamen vier mensen om het leven. In de loop van de dag werd hij door binnenlandse en buitenlandse media gevraagd naar studio's te komen. "Toen heb ik gezegd: 'De groeten. Ik ga m'n stad in'."

Als burgemeester sprak Van Zanen met veel mensen. "Ik vind dat als je dit werk wilt doen, zeker in het lokale bestuur, dan moet je weten wat er aan de hand is. Dus je moet met mensen praten. Je hoort ook dingen. Ik zou niet zonder kunnen."

De manier waarop Van Zanen de afgelopen jaren te werk ging, beviel veel Utrechters.

"Wat ik hem mee zou willen geven is: blijf dicht bij de mensen. Want dat is je grote kracht", zei een man onlangs tegen RTV Utrecht. "Helaas. mijn broertje woont in Den Haag. Die is blij en wij balen. Het is niet anders", zei een ander toen bekend werd dat Van Zanen naar Den Haag zou gaan.

"Speciaal aan Van Zanen was dat hij eigenlijk over een lange periode alles heeft meegemaakt en gezien en het verschil kon zien en gevoel had voor de stad", zegt een vrouw. "Hij had wat met Utrecht volgens mij. Ik had hem prima die zes extra jaren rond zien fietsen. Dat had ik leuk gevonden."

Afgelopen vrijdag nam Van Zanen al fietsend afscheid van zijn stad:

Een publiekelijk afscheid van Van Zanen is vanwege de coronamaatregelen niet mogelijk. Van Zanen nam vrijdag afscheid van de stad met een fietstocht. Hij kwam langs alle tien wijken van Utrecht. Hij volgde voor een deel het parcours van de Vuelta, de Ronde van Spanje, die deze zomer zou beginnen in Utrecht maar vanwege het coronavirus is uitgesteld.

Morgen is zijn laatste afscheid van Utrecht: dan zegt Van Zanen gedag tegen de gemeenteraad.