Dag zonder melding van coronadode, maar morgen kan dat weer anders zijn
Op 6 maart was de eerste melding van een coronadode in Nederland. Een 86-jarige man was overleden in het Ikazia Ziekenhuis in Rotterdam. Een maand later, op 7 april, beleefde Nederland de dodelijkste dag van de coronacrisis met 234 meldingen van sterfgevallen. Vandaag gebeurde iets wat toen niemand durfde te hopen: de teller stond voor het eerst in 3,5 maand op nul.
Betekent dit dat de crisis definitief voorbij is, de sterfte iets van het verleden is geworden en de 1,5 meter kan worden losgelaten, zoals demonstranten in Den Haag gisteren eisten? De kans daarop is helaas nihil, maakte premier Rutte eerder vandaag al duidelijk.
Corona-dashboard
Om te beginnen is de kans reëel dat het RIVM morgen weer wel een of meerdere slachtoffers moet melden. Van de dagelijkse sterftecijfers is bekend dat ze achterlopen: overlijdens worden soms pas weken later doorgegeven. Dat effect speelt extra in het weekend. Niet voor niets is er op dinsdagen vaak een piek(je) in de cijfers te zien. De nul van vandaag is wat dat betreft vooral een 'administratieve nul'.
Wel zijn de onderliggende statistieken enorm teruggelopen. Werden op het dieptepunt van de crisis, eind maart, meer dan 500 mensen per dag opgenomen in het ziekenhuis met covid-19, de afgelopen drie dagen waren dat er vijf. De schatting op het 'coronadashboard' van het ministerie van Volksgezondheid is dat er nog slechts 1700 mensen zijn in Nederland die anderen kunnen besmetten. Dat alles wijst erop dat we binnenkort inderdaad een reeks dagen achtereen kunnen krijgen waarop echt niemand meer bezwijkt aan covid-19 in Nederland.
'Onzichtbare vijand'
Daarmee is het virus echter nog niet weg, zeggen deskundigen als epidemioloog Patricia Bruijning. Zij noemt corona op dit moment "een soort van onzichtbare vijand". Een vijand die gegarandeerd weer slachtoffers gaat maken als je de maatregelen ook maar iets te veel loslaat.
De ervaringen in sommige andere landen laten dat zien. In Iran, een van de zwaarst getroffen gebieden in de eerste fase van de pandemie, dachten ze het virus grotendeels te hebben overwonnen. Maar volgens de Wereldgezondheidsorganisatie overleden er zaterdag weer 120 mensen aan covid-19; het hoogste aantal in bijna 2,5 maand. De teugels lijken daar te vroeg en te veel zijn gevierd.
Aftasten
Het Outbreak Management Team en het kabinet hopen uiteraard dat het in Nederland anders gaat. Epidemioloog Bruijning vat die aanpak samen als "onze samenleving waar mogelijk weer op gang brengen, maar met de nodige voorzorgen". Tot het moment dat er een medicijn of een vaccin komt dat ervoor zorgt dat het coronavirus daadwerkelijk niet meer effect heeft dan een simpel griepje.
"Dat wordt een proces van voortdurend aftasten", voorspelt Bruijning. "Van versoepelen en soms misschien toch een stap terugzetten als uit de cijfers blijkt dat het te hard is gegaan. Aan de basisregels zullen we sowieso nog heel lang vastzitten: houd afstand, schud geen handen en blijf thuis en laat je testen als je je niet lekker voelt."
Diederik Gommers en Ernst Kuipers reageerden bij hun wekelijkse update over de bezetting op de IC's ook op de nieuwste cijfers:
