Ongeveer 15 'homogenezingstherapeuten' actief in Nederland

Nederland kent zo'n vijftien therapeuten en organisaties die proberen homoseksuelen te 'genezen'. Hoe vaak dat precies gebeurt, is niet te zeggen. Deze genezers profileren zich niet als zodanig op bijvoorbeeld het internet.

Duidelijk is wel dat dit soort pogingen tot 'homogenezing' veel psychische schade kunnen veroorzaken, met ernstige gevolgen, tot aan depressies en zelfdoding toe. Vooral in bepaalde orthodoxe geloofsgemeenschappen (onder meer evangelische en pinkstergemeenten, maar ook binnen de islam) is sprake van ontmoediging of onderdrukking van niet-heteroseksuele gevoelens. Sommigen blijven daardoor jaren 'in de kast'. In sommige gemeenschappen wordt homoseksualiteit als een demon gezien, die 'uitgedreven' moet worden.

Dat zijn de belangrijkste uitkomsten van een onderzoek dat de bureaus Beke en Ateno uitvoerden naar homogenezingstherapieën en dat minister De Jonge vanavond naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. De Kamer had op zo'n onderzoek aangedrongen uit zorg over met name jonge en kwetsbare lhbt'ers die worden blootgesteld aan deze 'conversietherapie'.

Als het aan de Kamer ligt, wordt homogenezing strafbaar gesteld. Of dat zinvol is en zo ja op welke manier zo'n wettelijk verbod moet worden vormgegeven, komt pas aan de orde in een tweede deel van het onderzoek. Dat wordt binnenkort afgerond.

Weinig minderjarigen

De onderzoekers komen tot de conclusie dat homogenezingstherapieën nauwelijks worden gegeven aan minderjarigen. Homoseksualiteit is in sommige religieuze kringen op geen enkele manier geaccepteerd en daarom proberen jonge homo's eerst zo lang als het kan dit soort gevoelens weg te stoppen. Ze hopen dat het een fase is die voorbijgaat en dat ze uiteindelijk heteroseksueel worden. Tegen de tijd dat die gevoelens niet meer zijn te ontkennen en te onderdrukken, zijn zij vaak al rond de 20 jaar of soms nog ouder.

Het onderzoek is onder meer gebaseerd op interviews met homoseksuelen die 'conversietherapie' hebben ondergaan. Vaak hadden zij de therapeut zelf benaderd. Wie is opgegroeid in de overtuiging dat God homoseksualiteit niet accepteert, en alleen maar mensen kent die er precies zo over denken, wil per se van zijn geaardheid af. Verder is er een enquête gehouden onder geloofsgemeenschappen en groepen lhbt'ers.

"De therapieën zijn heel divers", zegt Anton van Wijk van Bureau Beke in het NOS Radio 1 Journaal. "Je kunt denken aan therapie-achtige sessies met een therapeut, een psycholoog bijvoorbeeld, waarbij sprake is van een-op-een-gesprekken. Dat kan soms heel lang duren. Maar je kunt ook denken aan een eenmalig gesprek met een pastor, of een gebedsgenezingsdienst."

Symboolwetgeving

De NOS sprak met één van die geïnterviewden. Hij waarschuwt voor te hoge verwachtingen over een verbod op homogenezingstherapieën.

"In de praktijk zal dat niet meer zijn dan symboolwetgeving, vrees ik", zegt hij. De inhoud van de therapie is makkelijk te verhullen. Je noemt het gewoon 'behandeling van depressie' of iets dergelijks. En veel aangiften van 'slachtoffers' zul je ook niet krijgen. In de meeste gevallen willen zij zelf hun homoseksualiteit achter zich laten. Dat gold ook voor mij."

COC wil snel verbod

COC Nederland roept het kabinet en de Tweede Kamer op zo snel mogelijk met een verbod te komen op homogenezing. "Dat je lhbt zijn kan genezen is een fabeltje, je bent goed zoals je bent", zegt de belangenorganisatie voor lhbt'ers. "Dat dit soort kwakzalverij in Nederland nog steeds voorkomt, staat nu onomstotelijk vast. Ook staat vast hoe ernstig de gevolgen zijn voor mensen die er het slachtoffer van worden. Het is nu aan de politiek om dit soort praktijken direct te verbieden."