Eerste testweek: half miljoen telefoontjes, en toch maar 40.000 tests
Meer dan een half miljoen telefoontjes zijn er deze week binnengekomen bij het callcenter van de GGD waar een afspraak kan worden gemaakt voor een coronatest. Sinds maandag kan iedereen met klachten zo'n test aanvragen.
Ondanks al die telefoontjes zijn er toch maar zo'n 10.000 afspraken per dag gemaakt, blijkt uit cijfers van koepelorganisatie GGD GHOR. "We verwachten tot en met zondag in totaal op 80.000 afgenomen tests te zitten", zegt Sjaak de Gouw, GGD-directeur en portefeuillehouder infectieziektebestrijding.
Het RIVM had vooraf berekend dat er dagelijks 30.000 testen per dag nodig zijn om alle mensen met verkoudheidsklachten (die mogelijk wijzen op een coronabesmetting) te kunnen testen. Dat beoogde aantal wordt dus nog lang niet gehaald.
Bellen er dan gewoonweg niet genoeg mensen voor een afspraak of zijn er andere belemmeringen? Het lijkt op een combinatie. Het callcenter van de GGD waar de afspraken moeten worden gemaakt kon de eerste dagen de drukte amper aan.
Inlogproblemen en overbelasting
Zo lukte het maandag zeker 300 van de 1100 telefonisten die vanuit huis werken niet om in te loggen op het afsprakensysteem. Dat systeem werd pas afgelopen zondag getest. Bij verschillende medewerkers waren er gedurende de hele week inlogproblemen, zegt een woordvoerder van de GGD.
Ook raken de telefoonlijnen geregeld overbelast. Dat zorgt voor lange wachttijden en gesprekken die geregeld voortijdig worden afgebroken. Volgens de GGD komt dit door de ingekochte piekbelasting bij de telecomproviders. "Het was niet voorzien dat mensen vooral in de ochtend bellen, daar is ons telecompakket niet op voorzien."
"Daardoor zitten we in de ochtend met pieken en soms lange wachttijd, terwijl er in de middag soms 0 minuten wachttijd is en je dus direct iemand aan de lijn kan krijgen", zegt de woordvoerder.
Volgens telecombedrijf CM, dat de telefoonlijn onderhoudt, kunnen er maximaal 2000 bellers tegelijk met het nummer bellen. Dat aantal is het maximaal haalbare in Nederland en werd in de eerste dagen overschreden. Wie nog belt als er al 2000 mensen worden geholpen of in wacht staan, krijgt geen verbinding meer.
Op verschillende plekken in het land worden mensen getest op corona bij GGD 'teststraten':
Verder was ingeschat dat één telefoongesprek zo'n 5 minuten zou duren, maar in de praktijk zijn dat 8 minuten. De woordvoerder erkent dat er verschillende zaken zijn misgegaan. "Er was een stapeling van problemen en de situatie was zeker 'suboptimaal'."
Op dinsdagavond is besloten het aantal telefonisten uit te breiden naar 1200 per dag. Voor verschillende uitzendkrachten waren de problemen toen al reden genoeg om te stoppen met werken. Er zijn inmiddels 300 extra telefonisten opgeleid.
'Problemen zijn verholpen'
"Normaal zou je zo'n systeem een aantal weken willen testen, nu zijn we toch maar begonnen in de wetenschap dat het problemen kan opleveren", zegt GGD-directeur De Gouw. Hij zegt dat de problemen nu zijn verholpen.
"Zoals voorspeld hadden we de eerste dagen een boeggolf aan mensen die bellen. Dat zijn mensen die al een tijdje ziek zijn en nu bellen voor een test. Er is bovendien ook veel gebeld door mensen met alternatieve vragen. Onderschat is het zeker niet."
Volgens De Gouw is de GGD er dit weekend klaar om iedereen die belt met klachten ook te testen en de honderden daaruit volgende eventuele bron- en contactonderzoeken af te nemen.
Minister De Jonge erkende gisteren in de Tweede Kamer dat het opstarten van het testen bij de GGD gepaard is gegaan met een aantal kinderziektes. Volgens hem zijn die nu grotendeels opgelost. "Ik heb idee dat ze het onder controle hebben", zei hij.
Uitslag binnen een dag
Wie nu een belt voor test kan in principe binnen 24 uur terecht bij een GGD in de buurt. Nadat de test is afgenomen, volgt de uitslag binnen 48 uur. Die periode is te lang, zei RIVM-directeur infectieziektebestrijding Van Dissel gisteren in de Tweede Kamer.
Mensen zouden eigenlijk binnen een dag moeten weten of zij het virus bij zich dragen. "Hoe sneller begonnen kan worden met het bronnen- en contactonderzoek, hoe beter het is", aldus Van Dissel. Ook minister De Jonge van Volksgezondheid wil dat mensen sneller duidelijkheid krijgen over de uitslag.
"Theoretisch kan het al", zegt GGD-directeur De Gouw daarover. Maar het kan nog wel beter, erkent hij. "Als mensen zeggen ze vandaag een afspraak willen, dan moeten we daarvoor zorgen. We werken daarom nu ook aan een manier om online al een afspraak te kunnen maken. Ook moeten we onze afnamecapaciteit verhogen, daar werken we aan door meer teststraten in te richten."
