Bloedverdunners voor trombose- en kankerpatiënten bij verdenking van covid-19
Huisartsen gaan voor het eerst medicijnen voorschrijven aan risicogroepen om de ernstige gevolgen van een covid-19-infectie, veroorzaakt door het coronavirus, te voorkomen. Het gaat om personen met een besmetting met het coronavirus of het vermoeden daarvan en een hoog risico op trombose. Zij kunnen preventief bloedverdunners krijgen toegediend, staat in een nieuwe richtlijn voor huisartsen (.pdf).
"Nederland is, voor zover ons bekend, het eerste land met een speciaal behandeladvies voor huisartsen dat is gericht op het voorkomen van de ernstige gevolgen van het coronavirus bij risicogroepen", zegt huisarts Geert-Jan Geersing. Hij is ook onderzoeker aan het UMC Utrecht en mede-opsteller van de richtlijn.
Groepen die in aanmerking komen zijn mensen die trombose hebben gehad, veel trombose in de familie hebben en kankerpatiënten. Dat zijn bij elkaar zo'n 150.000 tot 200.000 mensen per jaar. De bloedverdunners worden bij deze mensen alleen voorgeschreven in combinatie met een (mogelijke) besmetting met het virus.
Helft ic-patiënten krijgt trombose
Trombose is het ontstaan van stollingen in de bloedvaten en kan levensbedreigend zijn. Veel covid-19-patiënten ontwikkelen trombose, op de intensive care is dat zelfs de helft. Het doel van de bloedverdunners is het voorkomen van de trombose-complicaties en een eventuele ziekenhuisopname.
Het type bloedverdunner dat bij de trombose-groepen wordt toegediend gaat via een injectie. Het is niet dezelfde bloedverdunner die hart- en vaatziektepatiënten krijgen (zogenoemde bloedplaatjesremmers, zoals aspirine). Er wordt nog onderzocht of het preventief voorschrijven van bloedverdunners ook kan werken bij andere groepen, zoals bij mensen met hart- en vaatziekten.
'Begin van een behandeling'
"We hebben het hier over het begin van een behandeling tegen de complicaties van corona", zegt Geersing. "Er is veel dat we niet weten over wat het coronavirus aanricht. Maar de relatie met trombose is onmiskenbaar. Vandaar dat we nu in de richtlijn opnemen dat huisartsen al een belangrijke rol kunnen spelen bij het voorkomen ervan."
In de richtlijn voor huisartsen staat dat de risicogroepen dagelijks een lage dosering bloedverdunners kunnen krijgen, vergelijkbaar met de hoeveelheid die ook wordt gegeven bij mensen die een heupoperatie hebben ondergaan of na een zwangerschap. De personen die de medicijnen krijgen moeten wel daadwerkelijk ziek zijn.
Aan bloedverdunners kleeft ook een nadeel, want ze kunnen leiden tot bloedingen. Een huisarts zal moeten beoordelen of het toedienen van het medicijn echt nodig is bij iedere individuele patiënt.
Breed onderzoek
Uit onderzoek in Nederlandse ziekenhuizen bleek al dat veel coronapatiënten op de IC tromboseverschijnselen ontwikkelen. Ze hebben daardoor grotere kans om te overlijden. Inmiddels worden bij alle coronapatiënten in het ziekenhuis hoge doseringen bloedverdunners toegediend.
De basis voor het toedienen van bloedverdunners in eerst de ziekenhuizen en nu door huisartsen is gelegd door een groep Nederlandse onderzoekers. Zij publiceerden op 9 april bij het RIVM een studie naar de relatie tussen covid-19 en trombose. Inmiddels wordt in Nederland een breed onderzoek uitgevoerd naar het verband tussen de ziekte en trombose.