Economische klappen door coronavirus: 'We hebben nog lang niet alles gehad'

"Je kunt zeker zeggen dat dit de grootste economische crisis is sinds de Tweede Wereldoorlog", zegt Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het CBS presenteerde vanochtend de resultaten van de Nederlandse economie in het eerste kwartaal. En die waren niet best, ziet Van Mulligen. "Ik kan het niet leuker maken."

Het eerste kwartaal van 2020 laat een krimp zien van 1,7 procent. Na juist goede resultaten in januari en februari, deed een dramatische neergang in de laatste twee weken van maart die voorspoed teniet.

"Corona raakt ons in ieder aspect van het leven", zegt Van Mulligen. "Heel veel bedrijven hebben het moeilijk. Vacatures dalen hard. Het zit er toch ook wel in dat corona gaat leiden tot een crisis op de arbeidsmarkt."

Steunmaatregelen zijn eindig

Nu al is er een grote vraag naar overheidssteun vanuit bedrijven en instanties, zegt minister Wiebes van Economische Zaken. "We zitten in een situatie waarin bijna 1 op de 5 werknemers op een of andere wijze afhankelijk is van steun, uitkeringen of subsidies van de overheid."

"Iedereen voelt nu al aankomen dat de economie blijvend zal veranderen", zegt Coen Teulings, hoogleraar economie en adviseur van het kabinet in gesprek met radioprogramma Nieuws en Co. Hij wijst erop dat de steunmaatregelen om mensen aan het werk te houden niet heel lang kunnen voortduren. "Je kunt niet vier jaar lang mensen in dienst houden als daar geen werk voor is."

Teulings ziet daarbij een belangrijke rol weggelegd voor de ondernemers en individuele werknemers. "Mensen die hun baan verliezen moeten op zoek naar ander werk. Dat was zo voor de coronacrisis, dat zal altijd zo blijven."

Bij heel wat bedrijven is het al alle hens aan dek:

Opvallend is wel dat de economie in de meeste landen om ons heen nóg harder krimpt. En daarbij lijkt te gelden: hoe zwaarder de afgekondigde maatregelen, hoe meer economie geraakt wordt. Dat is goed te zien in zwaar getroffen landen als Spanje, Italië en Frankrijk. Omgekeerd geldt dat een land als Zweden, dat juist minder maatregelen trof tegen het coronavirus, veel minder krimp ziet.

Het CBS denkt op basis van deze cijfers over het eerste kwartaal dat landen met relatief lichte lockdown-maatregelen minder economische schade hebben opgelopen. Ook speelt mee dat de maatregelen in Nederland later zijn ingegaan.

De vooruitzichten voor het tweede kwartaal zijn somber. Want in april en de eerste helft van mei zijn de gevolgen van de intelligente lockdown nog goed voelbaar.

Juist omdat veel zaken nog steeds gesloten zijn, verwacht het CBS dat de krimp nog wel even doorzet. Van Mulligen: "Ik vrees dat we nog lang niet alles gezien hebben. Alles wijst erop dat de grote klap in het tweede kwartaal komt, waarmee een diepe recessie een feit is."