Aantal vacatures maakt grootste duik ooit; ondernemers somberder dan ooit
Het aantal vacatures is eind maart gedaald met 21 procent ten opzichte van drie maanden eerder. Eind maart 2020 waren er 226.000 vacatures, ruim 60.000 minder dan eind 2019. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Het is de eerste keer in zeven jaar dat het aantal vacatures daalt en het is bovendien de grootste daling in aantallen ooit gemeten. De daling deed zich voor in alle sectoren. Vooral in de detailhandel en de horeca vervielen veel vacatures. In de handel werden de meeste vacatures vervuld.
Minder werklozen, meer banen
Het aantal werklozen daalde, doordat er in de eerste drie maanden van dit jaar 23.000 banen bij kwamen. Die groei was kleiner dan in voorgaande kwartalen.
De cijfers over banen en werklozen zeggen weinig over de huidige stand van de economie, omdat het gemiddelden zijn over het eerste kwartaal. En de economie draaide in januari en februari juist nog heel goed. De coronamaatregelen die half maart ingingen, zijn daardoor minder zichtbaar dan bij de cijfers over de vacatures, omdat die gaan over het aantal vacatures eind maart, nadat de maatregelen al waren ingegaan.
De daling in het aantal vacatures voorspelt volgens het CBS dan ook niet veel goeds. "Dat er minder vacatures zijn, kan natuurlijk niets anders betekenen dan dat er minder nieuwe banen bij gaan komen. Vacatures staan altijd een beetje vooraan de ontwikkelingen in de arbeidsmarkt, dus wat dat betreft zijn de vooruitzichten niet goed", zegt Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom van het CBS.
Later vandaag komt het CBS ook met cijfers over de economische groei in het eerste kwartaal.
Ondernemers somber
Niet alleen de daling van het aantal vacatures duidt op een recessie maar ook het hard teruglopende ondernemersvertrouwen. Dat staat inmiddels op het laagste niveau ooit gemeten. Van Mulligen: "Heel veel ondernemers zijn heel somber over het volgende kwartaal, ze verwachten dat ze mensen moeten gaan ontslaan." Het statistiekbureau meet het ondernemersvertrouwen sinds eind 2008, tijdens de economische crisis. Het vertrouwen van ondernemers nam begin 2020 niet alleen sneller af dan ooit, het komt ook een stuk lager uit dan het dieptepunt tijdens de financiële crisis.
Ondernemers zijn in alle bedrijfstakken negatief, maar er zijn grote onderlinge verschillen. Het pessimisme is het grootst onder horecaondernemers. Het hoogste vertrouwen hebben ondernemers in de bouw, net als vorig kwartaal. Toch is ook daar de stemming negatief. Bij negen van de twaalf bedrijfstakken ligt de stemming op het laagste niveau ooit gemeten.
Niet overal malaise
Ook bij de detailhandel zakte het ondernemersvertrouwen naar het laagste punt sinds de start van de meting. Ondanks het lage vertrouwen had de hele detailhandel een 4 procent hogere omzet dan in hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Dat komt onder andere doordat de foodsector een goed eerste kwartaal had. De verkoop van supermarkten steeg in maart sterk door het hamstergedrag van consumenten. Het was 13 procent hoger dan een jaar eerder. Ook de speciaalzaken zetten die maand meer om.
Het eerste kwartaal was minder goed voor de non-foodsector, daar werd 0,6 procent minder omzet gedraaid dan in diezelfde periode in 2019. In januari en februari boekte de sector nog winst, maar de grote daling in maart leidde uiteindelijk tot een negatief resultaat. Vooral kleding en schoenen werden de eerste drie maanden van dit jaar minder verkocht. Maar er waren ook branches die juist meer omzetten, zoals de doe-het-zelfbranche, de drogisterijen en de verkopers van consumentenelektronica.