'Koningshuis wist al vroeg van onderzoek naar Transavia-piloot Poch'

Leden van het Koninklijk Huis wisten al vroeg dat er een onderzoek werd gedaan naar mogelijke oorlogsmisdaden gepleegd door Transavia-piloot Julio Poch. Dat staat in geheime documenten die RTL Nieuws en het VPRO-radioprogramma Bureau Buitenland hebben ingezien.

Ook zou oud-minister van Justitie Ernst Hirsch Ballin hebben aangedrongen op een strafrechtelijk onderzoek naar Poch. Hirsch Ballin heeft dat altijd ontkend.

De documenten die de journalisten hebben ingezien, zijn verslagen die een Nederlandse politieliaison in januari 2008 maakte van een dienstreis naar Argentinië, samen met andere Nederlandse politiemensen. Zij spraken onder meer over het mogelijke onderzoek naar Poch met de Nederlandse ambassadeur.

"De ambassadeur, Henk Soeters, gaf aan dat hij de gevoeligheid erkent maar dat het Koningshuis er toch vrij makkelijk in steekt", schrijft de liaison. "Namelijk: 'goed is goed, fout is fout'. Soeters vertelde dat hij net een maand lang de koninklijke familie 'op bezoek' heeft gehad." Het is onduidelijk op welke leden van de koninklijke familie de ambassadeur doelt.

Jorge Zorreguieta

De journalisten werpen de vraag op waarom leden van de koninklijke familie al vroegtijdig op de hoogte werden gesteld van een mogelijk onderzoek. Er zou een verband kunnen zijn met Jorge Zorreguieta, de vader van koningin Máxima. Hij maakte als burger ten tijde van de militaire junta deel uit van de Argentijnse regering. Hij is, in tegenstelling tot veel andere leden van het regime, nooit vervolgd.

In het geheime politiedocument staat verder dat de toenmalige minister Hirsch Ballin zelf heeft aangedrongen op onderzoek naar Poch, ook al zag de politie daar destijds weinig in.

Dit staat haaks op de verklaring onder ede die de oud-minister enkele maanden geleden aflegde in de schadeprocedure die Poch wil beginnen tegen de Nederlandse staat.

Directe interventie

Advocaat Knoops van oud-piloot Poch zei in Bureau Buitenland dat het document veel nieuwe informatie bevat. Het duidt er volgens hem op dat er sprake is geweest van een directe interventie door minister Hirsch Ballin.

De Kamerleden Van Nispen van de SP en Sjoerdsma van D66 eisen van minister Grapperhaus dat hij het geheime verslag van de liaisonofficier openbaar maakt. De minister heeft dat tot nu toe geweigerd.

Van Nispen noemt het een ernstige zaak en gaat opnieuw vragen stellen. Hij is met name benieuwd waarom het koningshuis al in een vroegtijdig stadium op de hoogte werd gesteld van het mogelijke onderzoek.

Grapperhaus verwijst naar commissie

Minister Grapperhaus wil niet inhoudelijk op de berichten van RTL Nieuws en de VPRO reageren. Hij wil eerst de bevindingen afwachten van een onderzoekscommssie onder leiding van oud-advocaat-generaal Machielse. Die doet een feitenonderzoek en kijkt of er in de zaak-Poch informatie is achtergehouden.

Volgens Grapperhaus is het document waar RTL en VPRO het over hebben ook in handen van de commissie. "Ik moet als minister van Justitie nu mijn mond houden", voegt hij eraan toe. De minister is ook niet bereid de stukken naar de Kamer te sturen.