Dag van de waarheid voor CDA Brabant: komt er een bestuur met FvD?

• Barbara Terlingen

  redacteur Politiek

Gaat het CDA Brabant in zee met Forum voor Democratie? Daar moet vandaag duidelijkheid over komen: naar verwachting vanavond laat wordt de uitkomst bekend van een raadpleging onder Brabantse CDA-leden over de samenwerking met de partij van Thierry Baudet.

En die uitkomst wordt niet alleen door de Brabantse leden, maar ook door veel CDA'ers buiten Brabant met spanning afgewacht. De voorgenomen samenwerking leidt tot felle interne kritiek, onlangs nog in een open brief van onder meer oud-ministers Hirsch Ballin en Maij-Weggen. "Doe het niet" was hun oproep.

Samenwerking met FvD of PVV ligt gevoelig sinds de omstreden gedoogconstructie van het eerste kabinet-Rutte (2010-2012) met de PVV. Het CDA raakte daarover enorm verdeeld en leed in 2012 een flinke verkiezingsnederlaag.

Tot nu toe spraken landelijke partijkopstukken zich niet inhoudelijk over de ontwikkelingen in Brabant uit. Fractievoorzitter Heerma zei wel dat "de tijden inmiddels veranderd zijn" en dat partijen uitsluiten van samenwerking "tot onbestuurbaarheid kan leiden".

Fractie bepaalt

Omdat een gewone ledenvergadering, die eigenlijk in mei moest worden gehouden, door de coronacrisis niet mogelijk is, besloot het Brabantse afdelingsbestuur de voorgenomen samenwerking op een andere manier aan de leden voor te leggen: via een schriftelijke raadpleging. 1100 Brabantse leden gaven aan te willen meedoen.

Overigens hebben zij niet het laatste woord. Als om 12.00 uur vanmiddag de raadpleging sluit gaat een team van leden en bestuur de reacties verwerken en analyseren. Het bestuur stelt op grond hiervan een advies op aan de fractie, en die hakt uiteindelijk de knoop door.

In februari werd duidelijk dat het CDA in Noord-Brabant een college van Gedeputeerde Staten wil vormen met Forum voor Democratie, Lokaal Brabant en VVD. Partijen werden het in maart eens over "principes van samenwerking".

Die principes, waaronder "openstaan voor een respectvolle samenleving" en de "hand uitsteken naar elkaar" overtuigden sommigen wel, maar anderen totaal niet.

Zo is de afdeling Oisterwijk fel tegen. "Samenwerken met Forum past niet bij CDA-kernwaarden als solidariteit en gerechtigheid" aldus de voorzitter van de afdeling Oisterwijk. Ook Heusden en Altena hebben zich tegen samenwerking gekeerd.

Maar het bestuur kreeg ook veel reacties van leden en afdelingen die de samenwerking juist wel willen, omdat ze bijvoorbeeld een ander milieu- en stikstofbeleid in Brabant willen.

Volgens de Brabantse partijvoorzitter waren dat er zoveel dat de partij de onderhandelingen met Forum wel aandurfde. "En Den Haag is Den Haag, Brabant Brabant, dat hebben we afgesproken."

Kleuters en naïevelingen

Door de coronacrisis kwam het nog niet tot een presentatie van het principe-akkoord. Ook werkten de partijen nog aan een 'update' ervan, met nieuwe financiële paragrafen. Dat de inhoud van het akkoord niet bekend is, is meteen een veelgehoord kritiekpunt.

Leden hebben nu zes vragen gekregen, een daarvan is of "samenwerking met Forum acceptabel" is . Daarvoor kan een cijfer worden gegeven op een schaal van 1 tot 10.

"Een peiling die geen peiling is" vinden de opstellers van de kritische open brief. "De leden worden door deze peiling als een stel kleuters en naïevelingen gezien", menen ze. Ook noemen ze de vragen sturend.

"Hoe we het ook doen, we wisten dat er kritiek zou komen", zegt de Brabantse CDA-voorzitter Inge van Dijk in een reactie. "Maar we hebben echt veel stappen doorlopen. Ik moet de provincie nog tegenkomen waar ze zoveel doen voor een ledenraadpleging."

Doe het niet

En wat nu als de 1100 leden overwegend ook zeggen "doe het niet" ?

"Dan hebben we wel even wat om over na te denken", erkent van Dijk. Maar ze verwacht zo'n uitkomst niet. "En voor de duidelijkheid: uiteindelijk is het aan de fractie".

De afdelingen Oisterwijk en Heusden hebben het landelijk bestuur opgeroepen alsnog in te grijpen en een meer onafhankelijke ledenraadpleging uit te schrijven. Maar daar is geen reactie op gekomen en het lijkt er toch echt op dat het aankomt op het resultaat van vanavond.