Huisartsen gaan 'verborgen' coronadoden registreren
Huisartsen komen met een landelijk systeem om 'verborgen' coronadoden te registreren. Het RIVM meldt alleen het overlijden van mensen die op corona getest zijn. De huisartsenregistratie moet deze cijfers aanvullen, ook met terugwerkende kracht.
Bekend is dat de dagelijkse officiële sterftecijfers niet volledig zijn. Het RIVM bevestigt dat er een onderrapportage is van het werkelijke aantal overlijdens, omdat niet iedereen getest wordt. CBS-cijfers over 'oversterfte', de hogere sterfte dan gemiddeld, geven vermoedelijk een beter beeld van het werkelijke aantal overledenen. Ook huisartsen benadrukken al langer dat er meer mensen aan corona overlijden dan in de RIVM-cijfers te zien is.
Mensen bestaan niet in de statistieken
Om die mensen ook een plek in de statistieken te geven, vraagt het zogenoemde Consortium Huisartsgeneeskunde aan Nederlandse huisartsen om al hun kwetsbare en overleden covid-19-patiënten te registreren via Zorgdomein.nl, een verwijsplatform dat ongeveer 90 procent van de huisartsen gebruikt.
"Wij zien ontzettend veel patiënten thuis en in zorgcentra die klinisch sterk verdacht zijn, maar niet getest worden omdat een ziekenhuisopname niet meer zinvol is", vertelt Jochen Cals, huisarts en hoogleraar huisartsgeneeskunde aan de Universiteit Maastricht. "Deze mensen bestaan niet in de statistieken."
We mogen deze zorg beter laten zien, ook vanwege het keiharde werk door de thuiszorg en het verdriet van de betrokken families.
Met de registratie willen huisartsen beter zicht krijgen op kwetsbare patiënten die in overleg tussen patiënt en huisarts niet meer naar het ziekenhuis worden gestuurd. Het gaat om patiënten thuis, maar ook in kleinschalige woonzorgcentra waar geen verpleegarts is. "Ik noem dat de IC-bedden van de huisarts. We mogen deze zorg beter laten zien, ook vanwege het keiharde werk door de thuiszorg en het verdriet van de betrokken families."
Vanaf deze week kunnen huisartsen patiënten registreren die niet getest zijn, maar wel ernstig ziek zijn geweest of zijn overleden. Ook kunnen ze de overlijdensgevallen van de afgelopen weken met terugwerkende kracht invoeren. "Elke huisartspraktijk heeft nu een eigen lijstje waarop deze vermoedelijke coronadoden staan."
Of alle huisartsen meedoen, moet nog blijken. "Als 50 procent van de huisartsen meedoet, kunnen we een reëel beeld krijgen van het aantal doden in Nederland", denkt Cals. Hoeveel doden erbij komen, durft hij nog niet te zeggen. "Ik ben daar voorzichtig mee, maar ik denk dat er tientallen procenten boven op de officiële registraties komen."
Overregistratie
Maar hoe weet je of het oordeel van de huisarts ook het juiste is? Dat is niet zeker, erkent Cals. "Je kunt mogelijk een beetje overregistratie krijgen, maar we hebben in een korte tijd wel veel geleerd over dit ziektebeeld, vooral in Brabant en Limburg." Hij wil dat de cijfers apart geworden bijgehouden, naast die van het RIVM.
Toch heeft hij vertrouwen in het oordeel van de huisartsen. "Het is een dusdanig, ongekend beeld waardoor ze een besmetting goed herkennen." Bovendien gaat het volgens Cals vaak om mensen die in de nabijheid zijn geweest van iemand die wel positief getest is, bijvoorbeeld een partner of medebewoners in een zorgcentrum.
"De aanvulling van klinisch verdachten gaat een completer beeld geven van de impact van corona op de Nederlandse bevolking. Daarmee kun je ook beter bepalen waar en wanneer de maatregelen versoepeld kunnen worden." Ook het RIVM vindt deze registratie een goed idee. Afgelopen woensdag zei directeur Jaap van Dissel in de Tweede Kamer dat hij hoopte dat het er snel zou komen. Cals en zijn collega's verwachten volgende week de eerste cijfers te kunnen delen.
