Italiaanse dokter: 'Dood door coronavirus is de naarste die ik ooit heb gezien'
Het ziekenhuis Policlinico San Marco Di Zingonia, bij Bergamo, is al wekenlang overvol. En chirurg Ayman Ismaili ziet er bijna niks anders meer dan coronapatiënten. "Ons ziekenhuis heeft 7 verdiepingen, 5 ervan zijn bezet door patiënten die ziek zijn door het coronavirus."
Zijn regio wordt het zwaarst getroffen door het virus. Van de 63.927 besmettingen in heel Italië, komen er 6471 alleen al uit Bergamo. "We hebben niet alleen het hoogste aantal besmettingen, maar helaas ook het hoogste aantal doden."
Op een dag kunnen er zomaar 88 mensen sterven in zijn stad. Dat gebeurde vrijdag. Er moesten legertrucks aan te pas komen om de lichamen te vervoeren naar andere steden, zodat ze daar gecremeerd kunnen worden.
"Als ik eerlijk ben lijden we allemaal", zegt Ismaili. "Ik heb collega's zien huilen":
Maar ondertussen probeert dokter Ismaili met zijn collega's zoveel mogelijk levens te redden. Dat is niet makkelijk. Ze komen alles tekort: materiaal en handen. "Er is niet genoeg beademingsapparatuur. Doktoren worden ziek. Het zorgsysteem is compleet ingestort."
Hij wil wel direct een fabeltje uit de wereld helpen. Mensen van een zekere leeftijd wordt geen beademing of een bed op de intensive care geweigerd. "Dat is nepnieuws. We kijken naar wie we het beste kunnen redden op basis van meerdere factoren. Leeftijd is een factor. Maar niet meer dan dat."
Toch kan dokter Ismaili niet ontkennen dat er door de druk op het zorgsysteem mensen onnodig sterven. "Dat is helaas waar. We kunnen niet uit het niets meer bedden toevoegen aan het ziekenhuis om iedereen op te nemen."
Ik zou liegen als ik zeg dat ik niet bang ben.
Het gevaar om te sterven loert niet alleen bij de patiënten. Ook bij doktoren zoals hij. Op dit moment zijn 18 medici overleden door het coronavirus. En dat gaat Ismaili niet in de koude kleren zitten. "Ik zou liegen als ik zeg dat ik niet bang ben. Maar dit werk is onze plicht. Ook menselijk. Ik kan het niet aanzien om mensen te zien lijden."
Wat hij en zijn collega's zien is bijzonder pijnlijk. Zo'n 15 procent van de zieken belandt in het ziekenhuis en zo'n 9 procent op de intensive care met zware klachten. Als de patiënten overlijden, is het niet zachtzinnig. "Als chirurg kan ik zeggen dat de dood door dit virus de naarste is die ik ooit heb gezien."
Volgens dokter Ismaili zijn de patiënten nog helemaal bij zinnen, maar compleet afgesloten van de buitenwereld. "Je hebt een beademingsbol om je hoofd, dus er is wel rumoer maar je hoort niks. Het is een constant lijden."
En ook voor de familie met patiënten in zijn ziekenhuis is het een drama, omdat ze niet in de buurt van hun geliefde mogen komen. Het levert hartbrekende taferelen op, zegt de dokter. "Dan komen ze 1-voor-1 binnen, allemaal netjes gekleed. Maar ze kunnen geen afscheid nemen. Zelfs geen knuffel."
Ook op de doktoren trekt het emotioneel een zware wissel. De chirurg moet even slikken terwijl hij het verhaal vertelt van een collega, die voor een patiënt zijn telefoon uit zijn zak haalde zodat hij met diens zoon kon Facetimen. "Mijn collega is wat wij in Italië tosto, noemen. Een bikkel. Maar ik zweer het je, ik verzin het niet: die gast kwam jankend weer bij ons terug."
Als wij medici zeuren dat we moe zijn en opgeven, betekent dat het einde voor iedereen.
De zware maatregelen die de overheid heeft getroffen duren officieel tot 3 april, maar zullen mogelijk verlengd worden. Zorgpersoneel maakt zich op voor een nog veel langer gevecht. "Wij zijn nog zeker 3 maanden bezig om de huidige patiënten te verzorgen," zegt Ismaili. De cijfers geven aan dat het ook even duurt voor iedereen hersteld is. Van de krap 64.000 besmettingen sinds pakweg 21 februari, zijn er een ruime maand later pas 7.432 beter verklaard.
De dokter zal met zijn collega's voor ieder van die zieken vechten. "Als wij medici zeuren dat we moe zijn en opgeven, betekent dat het einde voor iedereen." Maar het is de psychologische dreun achteraf waar de dokter zich nog het meest zorgen over maakt. "Ik denk dat we die klap pas kunnen verwerken als het helemaal voorbij is."
Ondertussen zijn in Nederland de maatregelen weer aangescherpt. "Een soort lockdown", noemde premier Rutte het. Maar dokter Ismaili begrijpt er niks van dat onze regering niet verder gaat. "Er zijn nog niet zoveel besmettingen in Nederland. Maar als de Nederlandse regering niet snel alles dichtgooit, krijg je hetzelfde als in Lombardije. Er is geen andere weg."
