VN publiceert lijst van bedrijven met banden Israëlische nederzettingen
De Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties heeft een lijst opgesteld van bedrijven die banden zouden hebben met Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. Volgens het internationaal recht en de VN zijn de nederzettingen illegaal.
Op de lijst staan vier Nederlandse bedrijven: boekingssite Booking.com, projectontwikkelaar Tahal Group International, telecombedrijf Altice en Kardan, een Israëlisch-Nederlandse investeringsmaatschappij. Ook het Israëlische moederbedrijf van de Nederlandse busmaatschappij EBS, die buslijnen in Noord- en Zuid-Holland exploiteert, staat op de lijst.
In het rapport worden 112 bedrijven vermeld, waarvan 94 uit Israël. De andere bedrijven komen uit zes landen. De Raad zegt "redelijke gronden" te hebben om aan te nemen dat zij verbonden zijn met de Israëlische nederzettingen.
Het gaat vooral om naming and shaming.
De Israëlische minister Katz van Buitenlandse Zaken noemt het rapport een "schaamtevolle overgave aan landen en organisaties die Israël willen beschadigen". Zijn Palestijnse ambtgenoot Maliki noemt de lijst juist een "overwinning voor het internationaal recht".
De lijst lijkt voor de bedrijven geen directe gevolgen te hebben. De Raad benadrukt geen juridisch oordeel over de activiteiten van de bedrijven te geven. Maar door de publicatie zouden zij wel onder druk kunnen komen te staan om banden met de nederzettingen door te snijden, reageert Geert-Jan Knoops, advocaat en hoogleraar internationaal recht.
Het gaat volgens hem om soft law, die in eerste instantie vooral symbolisch van aard is. "Theoretisch zou de lijst kunnen leiden tot een resolutie van de VN-Veiligheidsraad, die wel sancties kan opleggen. Ook zouden rechters wereldwijd zich in hun uitspraken op deze lijst kunnen baseren", aldus Knoops.
De lijst is vooral bedoeld voor naming and shaming, zegt correspondent Ties Brock. "Zo zal de wereldwijde BDS-beweging zijn pijlen richten op de bedrijven op de lijst." BDS staat voor Boycot, Desinvestering en Sancties, wat verwijst naar de manieren waarop de beweging wil protesteren tegen Israël. Volgens Israëlische media staan veel bedrijven van de VN-opsomming al op circulerende BDS-lijsten.
Mensenrechtenraad
De Mensenrechtenraad van de VN houdt zich bezig met het naleven van mensenrechtenverdragen door alle landen en in het bijzonder door de landen in de raad. De Verenigde Staten stapten in 2018 uit de Raad, die volgens toenmalig VN-ambassadeur Nikki Haley "chronisch anti-Israëlisch" is. Ook Israël erkent de Raad niet.
Het land hamert er al langer op dat de Raad het vaak op Israël heeft voorzien en mensenrechtenschendingen in andere landen minder hard aanpakt.
SGP-fractievoorzitter Kees van der Staaij noemt de lijst in een tweet "triest". Hij roept Nederland op om als lid van de Mensenrechtenraad protest aan te tekenen.
