Strabrechtse Heide laat Australië zien: natuur kán herstellen na branden

In Australië woeden al maandenlang verwoestende bosbranden. Miljoenen hectare gingen verloren, zeker 28 mensen overleden en volgens het WNF zullen er ruim een miljard dieren aan sterven. Maar naast de hevige regenval is er nog een sprankje hoop.

Niet voor de nabestaanden van de dodelijke slachtoffers of voor de dieren die zijn overleden of getroffen, maar wel voor de planten en bomen. Dit bewijst de Strabrechtse Heide ten oosten van Eindhoven, die in 2010 voor een groot deel in vlammen opging. De sporen zijn bijna tien jaar later nog steeds te zien, maar er groeit weer hei.

Boswachter Erik Schram laat de sporen van de brand op de Strabrechtse Heide zien:

"Tien jaar geleden was alles hier zwart. De grond, de bomen, de heide. Eigenlijk was het een zwarte wereld", zegt boswachter Erik Schram. "Als de brand eenmaal voorbij is, de rust terugkeert en het begint te regenen, dan beginnen planten vanzelf weer te groeien." Dat komt doordat de heidezaden in de grond grotendeels ongeschonden waren.

Ook in Australië is dit een mogelijkheid. Daar zijn het vooral eucalyptusbossen die in brand stonden of staan, sommige daarvan zijn 100 tot 150 jaar oud. Maar als de zaden er niet aan kapotgaan en nieuwe branden uitblijven, dan zullen ook daar na vijf tot tien jaar nieuwe bomen staan, zegt Gert-Jan Nabuurs, bossenhoogleraar aan de Wageningen Universiteit.

Steeds minder bos

"Bosbrand hoort bij het natuurlijke systeem van eucalyptusbomen. Sommige hebben zelfs vuur nodig om de zaden te laten ontkiemen. Je krijgt dus iets dat lijkt op een bos, maar het is heel jong." Of dat genoeg kans krijgt om verder te groeien, is wel de vraag. "De branden zijn van een enorme omvang en intensiteit. Als ze steeds vaker voorkomen, hou je steeds minder bos over."

Overheden doen er goed aan na te denken over bosbeheer en bijbehorende investeringen, vindt Nabuurs. Bijvoorbeeld corridors aanleggen waardoor vuur zich minder makkelijk over een groot gebied kan verspreiden. "Dat moet je doen als je je bos in stand wil houden en wil beheren voor hernieuwbare grondstoffen. En die hebben we heel hard nodig als we van fossiele brandstoffen af willen."