Hoger risico op witwassen, dan soms meer betalen bij Rabobank
De Rabobank onderzoekt of zakelijke klanten in een sector met een hoog risico op witwassen hogere tarieven moeten betalen dan andere klanten. Voor enkele bedrijven in de trustsector doet de bank dit al.
Dat zegt de Rabobank in een gesprek met NOS-podcast POEN, in een aflevering over de aanpak van witwassen via Nederland.
Risicovollere klanten moeten meer gecontroleerd worden en in dat soort controles gaan veel manuren zitten, zegt Eiso Bos, verantwoordelijk voor het klantonderzoek binnen de bank. "De tarieven moeten in balans zijn met de dienstverlening."
Hoeveel hoger de tarieven voor risicovollere klanten zijn, is afhankelijk van de specifieke situatie. Daarover wil de bank niets zeggen.
Tweedehandsauto's
Voor de beoordeling of het risico op witwassen in een sector hoger is dan gebruikelijk, kijkt de bank naar verschillende punten. Zo is het risico hoger in een sector waarin veel cash geld omgaat. Dat geldt ook voor sectoren waarin moeilijker te achterhalen is wie de uiteindelijke belanghebbende achter een bedrijf is.
Voorbeelden hiervan zijn dus de trustsector, maar ook het betaald voetbal en dealers in tweedehandsauto's, zegt Leon Spooren, bij de Rabobank verantwoordelijk voor het wereldwijde anti-witwasbeleid.
De stap om sommige klanten meer te laten betalen is afgelopen tijd geleidelijk ingevoerd.
Het toezicht bij de coöperatieve bank is sinds 2017 niet meer alleen decentraal geregeld, zegt Bos. Nu worden klanten meer centraal gecontroleerd en in de gaten gehouden. "Zo herken je ook bij sectoren met een hoger risico sneller patronen en zie je sneller waar verdiepend onderzoek nodig is. En daar gaat redelijk veel tijd in zitten."
Een nieuwe klant die bij de bank aanklopt, kan in drie risicoprofielen worden ingedeeld: laag, gemiddeld en hoog. Bij klanten in de middengroep moet er eens in de drie jaar een hercontrole plaatsvinden. Bij hoog is dat eens per jaar.
Zo is wettelijk vastgelegd dat prominente politici automatisch een hoog risicoprofiel hebben.
Bij invloedrijke mensen kan meespelen dat ze mogelijk een doelwit zijn voor omkoping. Daarbij speelt witwassen ook een rol, omdat corruptie illegaal is en de geldstroom dus op een of andere manier verdoezeld zal moeten worden.
Maar een hoog risico wil dus niet zeggen dat er daadwerkelijk iets mis is.
ABN Amro rekent nog geen hogere tarieven, maar vindt het een interessant idee. De bank wijst op de hoge kosten die met de controles gepaard gaan. ING rekent al langer hogere tarieven voor bedrijven uit de trustsector, voor andere sectoren overweegt de bank geen hogere tarieven.
Boete en dwangsom
Vorig jaar kreeg de Rabobank een boete van ruim 1 miljoen euro opgelegd van toezichthouder De Nederlandsche Bank, omdat de systemen om alle klantendossiers op orde te hebben niet goed genoeg waren. Zo ontbrak er belangrijke informatie over klanten.
Afgelopen maand werd duidelijk dat de bank bovendien een last onder dwangsom opgelegd heeft gekregen. Het controlesysteem zou inmiddels wel op orde zijn, maar niet alle klantendossiers zijn al door het verscherpte systeem gehaald, zegt de Rabobank.
De dwangsom heeft betrekking op 40.000 klanten die in de laagste risicogroep waren ingedeeld. Bij hen kon de bank nog onvoldoende onderbouwen of de klanten daadwerkelijk een laag risico vormen. Sommige blijken bij nadere inspectie toch in een hogere risicogroep te horen.
Volgens de Rabobank gaat dat maar om een klein deel van de gevallen, en zijn er nog geen witwaspraktijken gevonden.
