'OM in clinch met Grapperhaus over afpakken nationaliteit Syriëgangers'

Het Openbaar Ministerie waarschuwt minister Grapperhaus voor diens beleid om de nationaliteit af te nemen van Syriëgangers. Die kunnen hierdoor hun straf ontlopen, staat volgens NRC in vertrouwelijke adviezen. Het belang van vervolging en berechting wordt hiermee op soms "onaanvaardbare wijze" geschaad.

Sinds 2017 kan het Nederlanderschap worden ingetrokken van mensen die actief zijn voor een buitenlandse terroristische organisatie, ook al zijn ze hiervoor niet veroordeeld. Dat is tot nu toe elf keer gebeurd, maar volgens Grapperhaus komen nog zo'n honderd Syriëgangers voor die maatregel in aanmerking.

Voor al die intrekkingen moet het OM worden geraadpleegd, zodat kan worden voorkomen dat de strafrechtelijke vervolging in gevaar komt. Dat is volgens het OM dus in meerdere zaken het geval, blijkt uit de door NRC ingeziene adviezen.

Nationale veiligheid

Het college van procureurs-generaal wijst er bijvoorbeeld op dat verdachten vrijuit kunnen gaan als ze hun zaak niet kunnen bijwonen vanwege hun afgepakte paspoort. Verder is het OM bezorgd dat toekomstige straffen weleens lager kunnen uitvallen, omdat de rechter meeweegt dat iemand al gestraft is door het afpakken van het Nederlanderschap.

Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid noemt het verhaal een "beetje opgeklopt". Het Openbaar Ministerie is onafhankelijk en er is "niets mis" met "verschillende invalshoeken". "Ik ben verantwoordelijk voor de nationale veiligheid en soms weegt dat belang zwaarder", zei de minister in het NOS Radio 1 Journaal.

In de clinch

Het is al langer bekend dat het kabinet en het OM met elkaar in de clinch liggen over het terughalen van Syriëgangers. Justitie wil steeds meer Syriëgangers terughalen om in Nederland te berechten. Volgens NRC is de lijst met namen in de afgelopen maanden drie keer zo lang geworden.

De rechtbank doet volgende week uitspraak in een kort geding waarin 23 IS-vrouwen eisen dat Nederland hen terughaalt. Ze verblijven in detentiekampen al-Hol of al-Roj in Syrië.

In al-Hol ging correspondent Marcel van der Steen een aantal weken geleden langs. In het overvolle kamp voelde hij dat de spanning te snijden was. Op sommige plekken leek het op "een kalifaat met een hek erom":