Europese Marokkanen herdenken begin Rif-protest in Parijs
In alle vroegte verzamelden Riffijnen zich vanochtend in Den Haag bij de bus die ze naar een grote demonstratie in Parijs brengt. Ook vanuit Spanje, België en zelfs Bosnië komen deelnemers. Vanmiddag herdenken ze gezamenlijk, met een tocht van de Place de la Bastille naar de Place de la République, de dood van visverkoper Mohsin Fikri in oktober 2016.
Fikri's dood veroorzaakte een golf van demonstraties in het Marokkaanse Rif-gebied. De man kwam om het leven in een vuilniswagen na een conflict met autoriteiten over een partij vis. De opstand die volgde kwam bekend te staan als de Rif-protesten.
Maar een klein deel van de reizigers wil de NOS te woord staan, uit angst voor represailles uit Marokko. Verslaggever Matthijs Holtrop sprak met een aantal van hen. Zij vertellen dat ze het als hun plicht zien om Fikri te herdenken. "Zijn dood staat symbool voor alles wat er in het gebied gebeurt", zegt El Yekhloufi Jamal. "De omstandigheden in het gebied zijn slecht, het is alsof je nergens recht op hebt."
Het protest is een idee van de Marokkaanse activistenleider Nasser Zefzafi. Hij zit momenteel een gevangenisstraf uit van twintig jaar. Vorig jaar werd hij samen met 52 andere leiders van de protestbeweging in de Rif veroordeeld.
Wat drie jaar geleden ontstond als een reactie op de dood van Fikri, mondde al snel uit in protest tegen de slechte leefomstandigheden in het gebied. De inwoners van de Rif, een gebied in het noorden van het land, voelen zich achtergesteld. Er zijn bijna geen universiteiten of ziekenhuizen, de werkloosheid is hoog en zijn er problemen met corruptie.
De afgelopen drie jaar hebben Riffijnen af en aan gedemonstreerd tegen die omstandigheden. Met tienduizenden gingen ze de straat op. Daarbij trad de politie soms hard op en viel één dode. De politie pakte ook tientallen op en er vielen veel gewonden.
Veel Nederlanders van Marokkaanse afkomst hebben familie in dit deel van Marokko.
Ook in Marokko
Ook in het Rif-gebied zelf willen demonstranten vandaag de straat op gaan, vertelt correspondent Samira Jadir in het NOS Radio 1 Journaal. "In Al Hoceima, de stad waar de visverkoper omkwam, staat sowieso een demonstratie gepland." In andere gebieden worden oproepen gedaan op sociale media. "Maar daarvan moet nog blijken of dat doorgaat."
Of de protesten een groot verschil gaan maken, betwijfelt Jadir. "Er wordt gewerkt aan betere leefomstandigheden, zoals de infrastructuur, maar de problemen blijven groot. Afgelopen zomer gaf de koning nog aan in zijn troonrede iets te willen doen aan de ongelijkheid in zijn land. Maar daarop zei hij ook dat het tijd kost om dat voor elkaar te krijgen."