Super Saturday eindigt in anti-climax, 'uitstel brexit na vandaag dichterbij'

Een anti-climax en een klap in het gezicht van premier Johnson. De brexit-deal die hij vandaag door het parlement wilde loodsen, werd niet eens in stemming gebracht. Wat voor hem een glorieuze Super Saturday had moeten worden, eindigde opnieuw met uitstel.

Door het aangenomen Letwin-amendement, waarin staat dat voor goedkeuring van het brexit-akkoord met de EU eerst alle bijkomende wetgeving moet zijn aangenomen, besloot Johnson de stemming over zijn brexit-deal vandaag niet door te laten gaan. Wat betekenen de ontwikkelingen van vandaag voor de brexit? En wat zegt het over de houding van de verschillende partijen?

"Dit gooit zijn hele strategie overhoop", zegt correspondent Tim de Wit. "Johnson had echt de hoop - en het had hem zomaar kunnen lukken - de deal vandaag over de streep te trekken. Je kunt dus concluderen dat er niets is overgebleven van de verwachtingen voor deze Super Saturday."

"Brexit is vandaag niet dichterbij gekomen, want uitstel is waarschijnlijker geworden", zegt correspondent Suse van Kleef. "Johnson is nu namelijk verplicht om uitstel te vragen aan de EU. Bovendien is er kostbare tijd verloren gegaan waardoor de kans op een geratificeerde brexit-deal voor 31 oktober kleiner is. Het wijst erop dat het parlement verdeeld blijft over de vraag of de brexit er moet komen, en zo ja: hoe het akkoord eruit moet zien en wanneer het er moet komen."

De scheidingsdatum is formeel nog altijd 31 oktober, maar Johnson is door het Letwin-amendement wettelijk verplicht om voor 00.00 uur vannacht de EU om drie maanden uitstel te vragen van de brexit. Hij liet zelf duidelijk weten dat hij dat niet van plan is.

Maar een EU-functionaris maakte vanavond bekend dat Johnson in een gesprek met EU-president Tusk heeft gezegd dat hij voor middernacht een verzoek om uitstel zal sturen. Tusk zal daarover de regeringsleiders raadplegen. "Dat kan wel een paar dagen duren", zo liet hij weten.

De Wit verwachtte eerder al dat Johnson de brief zou sturen, "maar waarschijnlijk vergezeld van een brief waarin hij zegt: ik hoef het uitstel niet, dus geef het mij vooral niet", aldus De Wit.

De Britse regering wil de brexit-deal maandag opnieuw voorleggen aan het Lagerhuis. Wat als het akkoord er dan alsnog doorheen komt? "Dat zou in theorie kunnen", zegt Van Kleef. "Maar bedenk wel dat dat ontzettend ambitieus is en dat in het brexit-proces nog nooit iets zonder oponthoud is gebeurd."

"Johnson zei: ik wil me nog steeds aan die 31 oktober houden", zegt De Wit. "Hij zal dus proberen om toch alle wetgeving, de deal en alles wat erbij komt kijken voor die tijd door het Lagerhuis te krijgen. En dan moet het ook nog door het Europees Parlement. Door wat er vandaag gebeurd is, wordt het heel lastig om het allemaal in twaalf dagen voor elkaar te krijgen."

Volgens Brussel-correspondent Sander van Hoorn wacht de EU rustig af. "Voor de EU is er wat betreft het uitstel geen haast. Die deadline van vanavond is een Britse deadline. Hier in Brussel kunnen ze wachten tot desnoods 1 minuut voor twaalf op 31 oktober."

De Europese Commissie wil wel weten van Johnson wat nu zijn plan is. "Maar op het moment dat zijn strategie lukt en hij het proces voor 31 oktober weet af te ronden, zal iedereen hier alleen maar tevreden zijn."