Oppositie over plannen: te weinig ambitie bij klimaat, woningbouw en onderwijs

Vanuit de oppositie in de Tweede Kamer wordt wisselend gereageerd op de plannen van het kabinet voor komend jaar. Opvallend is dat er ook nadrukkelijke positieve reacties zijn.

Zo is er lof voor de beslissing eerder te stoppen met de gaswinning in Groningen, en voor de woorden van koning Willem-Alexander over 75 jaar vrijheid. Ook de passages over het overbruggen van tegenstellingen kunnen op veel instemming rekenen.

Tegelijkertijd missen partijen ambitie op onder meer het gebied van klimaat, onderwijs, de woningmarkt en de inkomens van mensen.

Investeren in publieke sector en klimaat

"Ik heb niets gehoord over extra geld voor onderwijs", zegt PvdA-leider Lodewijk Asscher. "En terwijl steeds meer mensen geen betaalbaar huis kunnen vinden, hoorde ik niks over een huurverlaging. Voor echte vooruitgang moet het roer nu om. Nu investeren in leraren, agenten, verpleegkundigen. Nu omzien naar de kinderen en de ouderen", meent Asscher.

"Ik mis ambitie en daadkracht", was de reactie van GroenLinks-voorman Jesse Klaver. "De crisis in de publieke sector wordt niet aangepakt. Het Urgenda-klimaatdoel voor volgend jaar wordt niet gehaald. De wachtlijsten in de jeugdzorg worden niet opgelost. Veelzeggend: het grootste plan van het kabinet is dat minister Wiebes gaat studeren op een investeringsfonds voor de toekomst. Dat kan beter."

Ook Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren vindt dat het klimaat te weinig aandacht krijgt. "De koning wil een groeiagenda, maar er wordt veel meer geproduceerd en geconsumeerd dan de aarde aan kan. Daar heeft dit kabinet veel te weinig aandacht voor. Zie bijvoorbeeld de manier waarop het kabinet zich overvallen voelt door de stikstof-uitspraak van de Raad van State", zegt Thieme.

Pensioenakkoord

Volgens Forum-leider Baudet maakt het kabinet keuzes die heel veel pijn doen. "Er wordt een hallelujah-verhaal gehouden over immigratie, de EU en het klimaat. Maar dat kost ons eigenlijk al onze welvaart. Dat betekent dat we niet kunnen investeren in de publieke sector. Daar hoor je de regering niet over."

"Er werd gesproken over het brede midden, maar dat heeft Nederland weinig goeds gebracht", zegt Wilders van de PVV. "Het pensioenakkoord leidt er nog steeds toe dat mensen tot hun 70e moeten doorwerken en de volgende pensioenkortingen komen eraan. En het klimaatakkoord gaat de mensen bakken met geld kosten."

50Plus-leider Henk Krol wil dat mensen meer van de welvaart merken in hun portemonnee. "Mijn achterban zit al jaren op de min, ook zij moeten iets merken van dat het goed gaat. Daarom overheerst teleurstelling, ouderen zijn er ten opzichte van de werkenden al tien jaar op achteruit gegaan."

Lilian Marijnissen van de SP vindt de boodschap van het kabinet tegenvallen. "De lonen stijgen nauwelijks, maar de dagelijkse kosten van het leven stijgen wel, zoals de huur en de zorgkosten. Ik heb daar te weinig over gehoord, dat viel mij tegen. De economie draait als een tierelier, de winsten van bedrijven zijn groot. Dan verwacht ik dat het kabinet er meer aan doet om iedereen te laten profiteren"

Goed-nieuwsshow

Denk-leider Tunahan Kuzu noemt het een goed-nieuwsshow. "Het kabinet doet zijn best om te laten zien dat er heel veel goed nieuws is, maar elk jaar slaan de cijfers zo uit dat mensen er weinig van merken; het is een papieren werkelijkheid."

Kees van der Staaij van de SGP vond het een positief verhaal. Volgens hem was de winstwaarschuwing terecht. Hij verwees bijvoorbeeld naar de brexit en de situatie rond Saudi-Arabië. "Het is allemaal wel heel broos. Ik heb er nog wel zorgen over of we nu genoeg voorbereid zijn op de magere jaren."

Coalitie

Coalitiepartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie zijn lovend over de Troonrede en de plannen. "We willen de middeninkomens vooruit brengen, ook zij moeten voelen dat het beter gaat", benadrukt de VVD van Dijkhoff. "We kiezen er nu voor het grootbedrijf meer lasten op te leggen, zodat er lastenverlaging voor middeninkomens kan komen. Met die keuze kan ik als CDA'er niet ongelukkig zijn", zegt Heerma van het CDA.