Speculatie over nieuwe Britse verkiezingen na opstand bij Tories
Premier Johnson koerst mogelijk aan op nieuwe verkiezingen, als een aantal van zijn eigen Tory-parlementariërs meestemmen met een motie om de Brexit te vertragen en een no-deal te voorkomen. Daarover wordt gespeculeerd in Britse media. De premier heeft zijn kabinet bijeen geroepen voor overleg.
Johnson wil een harde confrontatie met het Lagerhuis en de rebellen in zijn partij. Een gesprek met enkele Conservatieven die een no-deal-brexit op 31 oktober willen voorkomen, is zonder enige uitleg afgezegd, zeggen bronnen tegen onder andere de BBC.
Tory-parlementariër David Gauke, onder premier May nog minister van Justitie, zegt dat Johnson probeert de partij te ontdoen van dissidenten. Johnson en zijn regering zouden dreigen dissidente Tories uit de partij te zetten als ze deze week met de oppositie meestemmen om een no-deal-brexit tegen te houden. Volgens Gauke wil de premier de Conservatieve Partij ombouwen tot een soort Brexit Party, verwijzend naar de partij van brexiteer Nigel Farage.
Gauke maakt deel uit van een groepje van vijftien tot twintig Conservatieven die willen voorkomen dat het Verenigd Koninkrijk zonder akkoord uit de EU stapt. Ook onder anderen voormalig minister van Financiën Philip Hammond en ex-minister van Ontwikkelingssamenwerking Rory Stewart horen hierbij.
"Er gaan mensen hun baan verliezen, het Verenigd Koninkrijk kan uit elkaar vallen", waarschuwt Gauke tegen een no-deal-brexit. "Het zou een hele slechte uitkomst zijn. Ik wil niet uit de partij, maar als het erom gaat weegt voor mij het nationaal belang zwaarder."
De kans dat Johnson er nog in slaagt een nieuwe deal met de EU te sluiten is volgens Gauke erg klein. "Als het parlement niets doet, stevenen we voor 95 procent zeker af op een no deal."
Johnson steunt in het Lagerhuis op een meerderheid van maar één zetel. Met een aantal dissidente Tories bestaat de kans dat het parlement Johnson deze week dwingt om in Brussel opnieuw uitstel te vragen. Morgen keert het Lagerhuis terug van reces en de omstreden schorsing waar Johnson op aan heeft gestuurd begint volgende week al.
Volgens correspondent Tim de Wit speelt Johnson het bewust hard. "Dat heeft alles te maken met mogelijke verkiezingen. Als dat groepje partijgenoten hem niet steunt, zal hij aan de Britten uitleggen: ik had geen andere keus, en nu ik geen meerderheid meer heb kan ik niet anders dan verkiezingen aankondigen."
Op die manier hoopt hij zijn steun in het parlement uit te breiden, zegt De Wit. "Er is wel een risico, want verkiezingen zijn er niet zomaar. Het parlement moet daar met een tweederdemeerderheid mee instemmen."
Corbyn wil verkiezingen
Een oppositiepartij is doorgaans gebaat bij nieuwe verkiezingen, maar in dit geval is er '31 oktober', de dag dat de Britten volgens planning uit de EU gaan. "Als die nieuwe verkiezingen pas na die datum gehouden kunnen worden, zijn de Britten alsnog uit de EU en heeft het parlement er niks over te zeggen gehad", zegt De Wit. "Daar gaat Labour denk ik niet in mee."
Johnson ligt op ramkoers en waarschuwde partijgenoten gisteren in The Sunday Times: je kiest voor mij of voor Corbyn.
John Major
Niet alleen in het Lagerhuis zullen deze week pogingen gedaan worden om een no-deal-brexit te voorkomen. Er spelen ook nog drie rechtszaken om dit te voorkomen. Een van die zaken speelt in Londen, aangespannen door zakenvrouw Gina Miller. Zij spande al eerder een proces aan om te voorkomen dat de regering niet buiten het parlement om het uittredingsproces zou starten. Een opvallende naam heeft zich achter de rechtszaak van deze week geschaard: oud-premier John Major, een partijgenoot van Johnson.
De harde koers van Johnson, ook tegen eigen partijgenoten in het Lagerhuis, zou wel eens ingegeven kunnen zijn door zijn belangrijkste adviseur: Dominic Cummings. Eerder maakte Nieuwsuur dit portret van de 'Raspoetin' op Downing Street:
