Nederlander die 35 jaar vastzit in VS mag niet naar Nederland komen
Jaitsen Singh, de 73 jaar oude Surinaamse Nederlander die al 35 jaar vastzit in de Verenigde Staten, mag niet naar Nederland worden overgeplaatst. Het ministerie van Justitie en Veiligheid stelt dat hij op het moment van zijn arrestatie in 1984 al langer dan vijf jaar niet meer in Nederland woonde. Dat is, naast het hebben van de Nederlandse nationaliteit, een voorwaarde om voor overplaatsing in aanmerking te komen.
De advocaat van Singh, Rachel Imamkhan, had het verzoek tot overplaatsing, een zogenoemd Wots-verzoek, ingediend. Zij noemt de reden voor de afwijzing "vreemd", gezien de recente inspanningen van minister Grapperhaus van Justitie om de Brabantse ex-coffeeshophouder Johan van Laarhoven, die vastzit in Thailand, naar Nederland over te brengen. Ook Van Laarhoven woonde op het moment van zijn arrestatie in 2014 al meer dan vijf jaar niet meer in Nederland.
Singh werd in 1986 veroordeeld voor de huurmoord op zijn vrouw en dochter. Er zaten echter haken en ogen aan het proces: zo hebben de broer en de weduwe van een van de vermoedelijke daders een verklaring ondertekend, waarin staat dat de Nederlander niets met de moorden te maken had. Ook bleek de aanklager corrupt te zijn.
Grapperhaus gaat deze week naar Thailand voor overleg met de Thaise premier over de mogelijke uitlevering van Van Laarhoven. Overplaatsing is pas mogelijk als de strafzaak is afgerond, wat nog niet het geval is. Grapperhaus noemde de zaak "uitzonderlijk", naar aanleiding van de bevindingen van de ombudsman en een oproep uit de Kamer. Volgens de ombudsman hebben de Nederlandse autoriteiten onzorgvuldig gehandeld toen zij Thailand om hulp vroegen bij een strafrechtelijk onderzoek naar Van Laarhoven en zijn vrouw.
Volgens advocaat Imamkhan is het een goede zaak dat Grapperhaus zich inzet voor Nederlandse gevangenen in het buitenland, maar ze stelt dat het gelijkheidsbeginsel geweld wordt aangedaan. "Het ministerie zegt: we mogen ons niet mengen in individuele gevallen, uit angst voor een aanzuigende werking. Maar hoe rijm je dat met de zaak-Van Laarhoven? In die zaak was er wellicht sprake van onrechtmatigheid, maar in de zaak-Singh heeft de overheid ook steken laten vallen."
Hoewel bij Nederland bekend was dat de rechtsgang vragen opriep, heeft Nederland zich al die jaren nauwelijks om Singh bekommerd, zo bleek eerder uit onderzoek van de Volkskrant. Twaalf jaar lang kreeg hij geen consulair bezoek. In 2015 weigerde Nederland al eens Singh over te plaatsen.
Brieven
Singh schreef de afgelopen jaren meerdere brieven aan de minister van Justitie. Imamkhan noemt het teleurstellend dat de minister nooit op brieven van Singh heeft gereageerd. Datzelfde geldt voor het ministerie van Buitenlandse Zaken, dat belast is met de consulaire bijstand van Nederlandse gedetineerden in het buitenland. "Minister Blok roept dat ze bezig zijn met stille diplomatie voor Singh, maar het is al 35 jaar stil."
Het ministerie van Justitie stelt verder dat er geen ruimte is om over te gaan op humanitaire overwegingen, omdat er geen binding is met Nederland. "Singh is gewoon een humanitair geval", reageert Imamkhan. "Hij is 73 jaar, verblijft al 35 jaar in detentie en heeft gezondheidsklachten. Bovendien woont zijn hele familie in Nederland, voor de Amerikanen is dat wél een belangrijke grond voor overplaatsing."
