Europarlement kiest Ursula von der Leyen als commissievoorzitter
Een nipte meerderheid van het Europees Parlement heeft Ursula von der Leyen gekozen als nieuwe voorzitter van de Europese Commissie. De Duitse minister van Defensie kreeg 383 stemmen voor. Ze had minimaal 374 voorstemmen nodig. 327 parlementariërs stemden tegen en nog eens 22 blanco.
Direct na haar uitverkiezing zei Von der Leyen in het parlement in Straatsburg dat ze zich zeer vereerd voelt. Ze bedankte de Europarlementariërs voor hun vertrouwen. "Laten we constructief samenwerken, want we willen ons allemaal inspannen voor een sterk Europa."
De 60-jarige Von der Leyen wordt de eerste vrouwelijke voorzitter van de commissie, die het dagelijks bestuur van de EU is. De christendemocrate volgt de Luxemburger Jean-Claude Juncker op.
De voordracht van Von der Leyen was niet onomstreden. Ze was niet een van de Spitzenkandidaten, de kandidaat-commissievoorzitters die de fracties in het Europarlement naar voren hadden geschoven. Na een marathonvergadering twee weken geleden kwamen de EU-regeringsleiders en staatshoofden overeen om haar aan het parlement voor te dragen.
Von der Leyen hield vanmorgen een speech om kritische Europarlementariërs over de streep te trekken. Ze zei daarin dat in haar commissie net zo veel vrouwen als mannen moeten komen, Europa het eerste continent moet zijn dat klimaatneutraal wordt en dat er geen concessies worden gedaan als het gaat over de rechtsstaat. Ze sprak zich verder uit als voorstander van een Europese CO2-belasting en een Europees minimumloon.
Steun van het midden, niet van de rest
Voorafgaand aan de stemming was duidelijk dat Von der Leyen steun had van de christendemocratische EVP, de liberale Renew Europe en een meerderheid van de sociaaldemocratische S&D.
"Ze heeft gegokt op het midden van het Europees Parlement", zegt correspondent Thomas Spekschoor. "Hoewel dat midden het afgelopen jaar kleiner is geworden, hoopte ze daar toch een meerderheid te vinden. Maar daarmee joeg ze de rest van parlement tegen zich in het harnas."
De drie-na-grootste groep, De Groenen, kon ze dan ook niet vermurwen. De fractie zegt dat haar toezeggingen op klimaatgebied onvoldoende en vaag waren. Ook de eurosceptische ECR-groep, met daarin onder meer Forum voor Democratie en SGP, stemde tegen. De fractieleiders zeggen dat ze het onacceptabel vinden dat Von der Leyen voor meer Europese centralisatie is.
Krap mandaat
Het is volgens Spekschoor dan ook maar de vraag in hoeverre Von der Leyen haar plannen kan verwezenlijken. "Met zo'n heel krap mandaat moet ze echt op zoek naar stemmen in het Europees Parlement en ook bij de EU-lidstaten."
Dat geldt volgens Spekschoor ook voor de Eurocommissarissen die ze om zich heen zal krijgen, onder wie Frans Timmermans namens Nederland. Het Europees Parlement moet ook hen nog goedkeuren.