'Geweldsuitbarsting tegen demonstranten Sudan was in opdracht van legertop'

Het zware geweld tegen een vreedzame sit-in-demonstratie in Sudan, vorige maand, was in opdracht van de legertop. Dat blijkt uit de documentaire Sudan's Livestream Massacre van Africa Eye, een programma van de BBC. In de film is te zien dat paramilitairen, in opdracht van de militaire machthebbers, het vuur openen op de demonstranten in de hoofdstad Khartoem.

De protestbeweging in Sudan begon in december tegen de inmiddels afgezette dictator Bashir. Nadat Bashir aan de kant was gezet door het leger, keerden de vreedzame demonstranten zich al snel tegen de militaire raad die de macht heeft overgenomen. Tussen april en juni namen ze deel aan een sit-in-protest tegen de nieuwe machthebbers. Op 3 juni werd dat protest met grof geweld beëindigd.

De documentairemakers van BBC Africa Eye hebben ruim 300 video's van demonstranten geanalyseerd, gemaakt op het moment dat de geweldsuitbarsting in volle gang was. Die beelden zijn slechts mondjesmaat naar buiten gekomen, omdat de militaire raad het internet tot deze week had afgesloten. De paramilitairen met banden met de militaire raad ontkennen dat ze achter het geweld zaten.

De documentaire van BBC Africa Eye. Let op, sommige beelden kunnen schokkend zijn.

In de documentaire wordt ook gesproken met militairen die toegeven dat ze betrokken waren bij het beëindigen van het protest. "De opdrachten zijn gegeven door de bevelhebber, generaal Hemeti. We hebben ze op 20 mei gekregen", zegt een militair in de film. Het zou de bedoeling zijn geweest om de deelnemers aan het protest op de vlucht te laten slaan.

Hemeti, die eigenlijk Mohamed Hamdan Dagalo heet, leidt de militaire raad. The New York Times heeft in juni al geprobeerd om hem vragen te stellen over het geweld tegen de sit-in. Destijds weigerde hij er iets over te zeggen, omdat er nog een onderzoek liep.

Overgangsregering

Het bewijs tegen de militaire machthebbers kan gevolgen hebben voor het akkoord over een overgangsregering. Vorige week werd bekend dat de Sudanese oppositie en de militaire raad het erover eens waren geworden dat er voor drie jaar een overgangsregering zou worden aangesteld. Die zou beurtelings worden voorgezeten door militairen en de burgervertegenwoordiging.

Gisteravond zeiden de Sudanese autoriteiten dat er een staatsgreep is verijdeld. Zestien militairen, onder wie twaalf officieren zouden daarvoor zijn opgepakt. Ze zouden de couppoging hebben gedaan om te voorkomen dat de gezamenlijke overgangsregering er zou komen.