Dekker wil technische snufjes in strijd tegen smokkel in gevangenissen

Muurdetectie, een 'gsm-paraplu' en technische snufjes om drones en drugs op te sporen. Die maatregelen moeten een einde maken aan smokkel onder gedetineerden, staat in een brief van minister Dekker (Rechtsbescherming) aan de Tweede Kamer.

Ook het verscherpen van het (camera)toezicht bij het luchten moet de smokkel terugdringen, net als het invoeren van een beperkt beveiligde afdeling (BBA) waarmee gedetineerden met verlof beter moeten worden gescheiden van overige gevangenen.

Het beleid wordt aangescherpt naar aanleiding van incidenten in gevangenissen met smokkelwaar. Zo werden vorig jaar oktober in de gevangenis in Zaanstad vijf gedetineerden in de isoleercel gezet nadat in een filmpje was opgedoken waarin te zien was hoe zij in de gevangenis feestvierden onder invloed van binnengesmokkelde drugs.

Gsm-paraplu

Dekker schrijft dat de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), primair verantwoordelijk voor de aanpak van smokkel door gedetineerden, moet blijven vernieuwen, omdat ook de gedetineerden inventief zijn.

De DJI investeert daarom in innovatie, zoals muurdetectie waarmee smokkelwaar dat over de gevangenismuur wordt gegooid kan worden gesignaleerd. Dat geldt ook voor nieuwe apparatuur voor het opsporen van drugs op kleding en drones waarmee smokkelwaar kan worden afgeleverd. Dat gebeurde onlangs in een gevangenis op Curaçao.

Daarnaast onderzoekt de DJI de mogelijkheid om een zogenoemde 'gsm-paraplu' in te voeren. Daarmee kan telefoonverkeer worden gelokaliseerd en verstoord. De eerste resultaten van tests, uitgevoerd in het Justitieel Complex Zaanstad, zijn volgens Dekker positief. "Ik verwacht dat de evaluatie van deze proeven in de zomer van 2019 wordt afgerond." Eerder kondigde Dekker al aan 3 miljoen euro beschikbaar te stellen om de smokkel aan te pakken.

De aankondigde maatregelen zijn een aanvulling op de bestaande toegangscontroles van gedetineerden, bezoekers en goederen, waarbij soms ook röntgenapparatuur en speurhonden worden gebruikt. Dekker wijst erop dat cellen regelmatig worden gecontroleerd en wil daarbovenop meer grondige inspecties. De inzet van speurhonden wordt verdubbeld.

1760 vondsten

Sinds 1 januari wordt centraal geregistreerd hoeveel smokkelwaar er binnenkomt in gevangenissen. Ook wordt bijgehouden om welke soorten smokkel het gaat.

In de eerste vier maanden van dit jaar zijn op een totaal van ongeveer 9500 cellen 1760 vondsten van smokkel geregistreerd. In 60 procent van de gevallen ging het om drugs, waarvan het grootste deel softdrugs, en 30 procent bestond uit communicatiemiddelen zoals telefoons. Daarnaast werden wapens (geen vuurwapens), alcohol, rookwaar en geld aangetroffen. In 40 procent van de gevallen lag de smokkelwaar in de cel van de gedetineerde.

Volgens Dekker biedt de registratie nog geen volledig overzicht, omdat registratieformulieren soms niet volledig worden ingevuld en bepaalde vondsten niet passen in vooraf opgestelde categorieën.

De minister wil de smokkel, net als geweld tegen personeel en tussen gedetineerden onderling, ook zwaarder bestraffen: de maximale straf voor deze vergrijpen wordt veertien dagen isoleercel. Er is eerder al een wetsvoorstel gedaan dat het strafbaar maakt om waar de gevangenis binnen te smokkelen.