President Oekraïne wil van Tsjernobyl toeristische trekpleister maken
Het afgesloten, zo goed als verboden gebied rond de voormalige kerncentrale in Tsjernobyl moet een wetenschappelijke en een toeristische trekpleister worden, zei de Oekraïense president Zelensky bij de officiële presentatie van het nieuwe, gigantische omhulsel dat over de kernreactor is gebouwd.
"We moeten dit gebied nieuw leven geven", zei Zelensky verder. "Tsjernobyl moet aan de wereld worden getoond."
Brits-Amerikaanse serie
In 2018 bezochten meer dan 70.000 mensen met speciale excursies het verboden gebied, onder wie 50.000 buitenlanders. Dit jaar worden meer dan 100.000 bezoekers verwacht, mede aangewakkerd door de Brits-Amerikaanse serie die over de kernramp in 1986 is gemaakt.
Even terugblikken: wat gebeurde er op 26 april 1986 precies in Tsjernobyl?
De toename van het aantal bezoekers heeft in Oekraïne tot gemengde reacties geleid. Met name schaars geklede toeristen die lachend selfies namen bij verlaten en deels verwoeste gebouwen in de omgeving van de reactor leidden tot ergernis.
Het bracht Craig Mazin, het creatieve brein achter de miniserie over de kernramp, tot een oproep op Twitter: "Bedenk dat hier een vreselijke tragedie heeft plaatsgevonden."
Radioactieve wolk
Op 26 april 1986 ging het mis in reactor vier van het complex. Er was een ontploffing waarbij een radioactieve wolk ontsnapte die grote gebieden in Oekraïne, Wit-Rusland en Rusland trof.
Tientallen dorpen veranderden in spookdorpen en op grote stukken landbouwgebied mislukte de oogst door de enorme hoeveelheid nucleaire straling. Ongeveer 350.000 mensen werden direct na de ramp geëvacueerd.
Over hoeveel doden er op termijn door de ramp zijn gevallen bestaat discussie. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) schatte eerder dat het aantal doden door kanker uiteindelijk zal oplopen tot 9000 als de ontwikkelingen eenzelfde patroon volgen als na de atoombomaanvallen op Hiroshima en Nagasaki.
Sovjet-Unie
Oekraïne maakte destijds onderdeel uit van de Sovjet-Unie. De autoriteiten hielden de ramp aanvankelijk stil. In het Westen werd pas duidelijk dat er iets was gebeurd toen in Scandinavië meer straling werd gemeten dan normaal.
Enige maanden na de ramp werd reactor 4 ingepakt in een betonnen sarcofaag om de straling tegen te houden. De sarcofaag werd wegens de hoge stralingsniveaus in grote haast gebouwd en vertoonde al snel scheuren.
De nieuwe sarcofaag was al in 2016 klaar maar is vandaag officieel gepresenteerd. Het gevaarte heeft meer dan twee miljard euro gekost en heeft een spanwijdte van 257 meter. Het bedekt de voormalige reactor nummer vier in zijn geheel. De constructie moet de omgeving zeker honderd jaar beschermen tegen radioactieve straling.
