Beoogd Commissievoorzitter Von der Leyen in het hol van de leeuw
De hele ochtend gonst het al van de geruchten. De meeste leden van het nieuwe Europees Parlement zijn druk bezig om te bepalen welke voorzitter ze kiezen, maar tussendoor heeft iedereen het over Ursula von der Leyen, de vrouw die gisteren is voorgedragen om voorzitter van de Europese Commissie te worden. Ze komt, klinkt het door de drukbevolkte wandelgangen van het gebouw in Straatsburg.
Von der Leyen wil zich laten zien. En dus zien we om 15.00 uur, nauwelijks 24 uur na haar verrassende voordracht de Duitse minister van Defensie opeens bij de fractiekamer van de christendemocraten staan, omringd door camera's. Manfred Weber, de 'Spitzenkandidat' die geen voorzitter mocht worden, staat er bedremmeld bij. Naast Von der Leyen staat de Nederlandse Esther de Lange (CDA). Ze houdt het gesprek gaande, nadat ze al eerder heeft gezegd de nieuwe Duitse kandidaat te steunen.
Von der Leyen betreedt het hol van de leeuw, want het verzet in de christendemocratische fractie tegen het laten vallen van Manfred Weber was groot. De Duitser die tijdens de verkiezingscampagne bijna alle landen van de EU bezocht om campagne te voeren. De man die lange tijd de hoop van de christendemocraten levend hield om de opvolger van Jean-Claude Juncker te worden.
Geen kritische vragen
Weber opent alsof er niets aan de hand is de vergadering en geeft eerst het woord aan Von der Leyen. Ze vertelt dat ze pas op maandagmiddag om 16.00 uur is gebeld met de vraag of ze voorzitter van de Europese Commissie wilde worden. Ze zegt veel respect voor Manfred Weber te hebben en dan is het tijd voor de vragen.
Of er al een werkverdeling tussen haar en Frans Timmermans is gemaakt, wil een van de fractieleden weten. Maar ze heeft nog geen enkele afspraak gemaakt, zegt Von der Leyen. Oost-Europese parlementariërs willen nog wat weten over Schengen en de leegloop van het platteland in Oost-Europa.
De ontmoeting is kort. Ze omzeilt de klippen, vertelt een aanwezige. In de wandelgangen gaat het nog over haar enthousiasme voor een Europees leger, maar in de zaal worden daar geen kritische vragen over gesteld.
Verdrietig, boos en machteloos
Dan is het tijd voor de volgende fractie, want ze heeft veel steun nodig van verschillende politieke groeperingen in het parlement. Bij de sociaaldemocraten brak dinsdagavond bijna een opstand uit op het moment dat ze over de voordracht van Von der Leyen spraken.
Verdrietig, boos en machteloos, zo werd de stemming in de fractie omschreven. Maar de politieke realiteit begint ook weer de kop op te steken. Er wordt gesproken over tegenprestaties op inhoudelijk vlak. Voor klimaat, milieu, maar ook op sociaal gebied willen de sociaaldemocraten keiharde toezeggingen.
Bij de liberalen, bij wie ze eveneens langsgaat, willen ze ook toezeggingen in ruil voor steun. Nu de EU-leiders vakkundig het systeem van de 'spitzenkandidaten' hebben gekild, willen ze een nieuw systeem.
Een manier waarop de burgers wel zeggenschap krijgen over de samenstelling van de Europese Commissie. "Het politieke landschap is ingewikkeld geworden en dus moeten we met nieuwe antwoorden komen", aldus Malik Azmani (VVD), de tweede man van de liberale fractie (ReNew) in het Europees Parlement.
Bekijk de reactie van meerdere Nederlandse Europarlementariërs op de voordracht van Ursula von der Leyen:
