RIVM: gezondheidsklachten door ultrafijnstof rond Schiphol
Mensen die in de buurt van Schiphol wonen staan regelmatig bloot aan verhoogde concentraties ultrafijnstof, in de lucht gebracht door vliegtuigen en auto's. Vooral kinderen met luchtwegaandoeningen ondervinden de gevolgen als ze deze zeer kleine deeltjes inademen, blijkt uit onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
Op dagen dat de wind ongunstig staat, verergeren klachten als kortademigheid en piepende ademhaling. De kinderen gebruiken dan meer medicijnen.
Beide vormen van vervoer (luchtvaart en wegverkeer) leiden tot dezelfde effecten op de gezondheid, zegt het RIVM.
Vermindering longfunctie
Niet alleen kinderen met een luchtwegaandoening ondervinden de gevolgen. Ook bij kinderen die niets mankeren en gezonde volwassenen zijn in het onderzoek "kortdurende verminderingen in de longfunctie" gemeten bij een tijdelijk hogere blootstelling aan ultrafijnstof.
Bij de volwassenen werd ook een kortdurende vermindering van de hartfunctie vastgesteld. "Maar deze veranderingen zijn klein en hoeven niet tot gezondheidsklachten te leiden."
Het onderzoek van het RIVM is uitgevoerd in samenwerking met de Universiteit Utrecht en Amsterdam UMC. De conclusies zijn gebaseerd op drie studies. In één daarvan zijn 191 basisschoolkinderen onderzocht in woonkernen vlak bij Schiphol. Dertig van hen waren specifiek op astmaklachten geselecteerd.
Ook zijn 21 volwassenen onder de loep genomen in een mobiel laboratorium direct naast Schiphol. Verder is er een laboratoriumstudie gedaan met longcellen.
Het RIVM benadrukt dat het onderzoek niets zegt over de mogelijke gezondheidseffecten van ultrafijnstof over een lange periode. Daar wordt nu naar gekeken in een nieuw onderzoek dat in 2021 klaar moet zijn.
'Schiphol moet krimpen'
Milieugroepen trekken uit het onderzoek de conclusie dat Schiphol moet krimpen. "Het wordt tijd om de balans te herstellen tussen klimaatverandering, natuur en gezondheid aan de ene kant en economie aan de andere", zeggen Greenpeace, Natuur & Milieu en de Milieufederatie Noord-Holland.
Schiphol zegt in een reactie dat de kwaliteit van leven een van de speerpunten is van de luchthaven. "De inzichten uit het onderzoek kunnen helpen die kwaliteit voor omwonenden en werknemers op de luchthaven te verbeteren."
Schiphol werkt aan een actieplan om de uitstoot van ultrafijnstof te reduceren. Eind dit jaar moet het plan klaar zijn. Er wordt daarbij onder meer gekeken naar brandstofbesparing en het gebruik van schonere brandstoffen.
Extra motivatie
Staatssecretaris Van Veldhoven noemt het rapport een extra motivatie om hard te werken aan de verbetering van de luchtkwaliteit en verduurzaming van de luchtvaart.
"Bij die aanpak gaan we dit onderzoek betrekken", belooft de staatssecretaris. "Er is wereldwijd nog weinig bekend over het effect van ultrafijnstof op de gezondheid. Nederland loopt met dit onderzoek hiernaar internationaal voorop."
