Ombudsman: Jorritsma moet demonstratie Pegida toestaan

Burgemeester Jorritsma mag een demonstratie van anti-islambeweging Pegida niet verbieden, zegt Nationale ombudsman Reinier van Zutphen tegen Omroep Brabant. Hij vindt dat daarmee het grondrecht van Pegida wordt geschaad. De ombudsman is kritisch over de gebeurtenissen in Eindhoven de afgelopen weken.

Burgemeester John Jorritsma van Eindhoven besloot gisteren voor de tweede keer dat de demonstratie van Pegida bij een moskee niet door mag gaan omdat hij bang was dat er "ernstige wanordelijkheden" zullen plaatsvinden.

Volgens Van Zutphen is dit geen reden om de demonstraties af te blazen. "Het recht op demonstratie gaat voor. Alleen onder uitzonderlijke omstandigheden mag je het beperken. Maar nu is het helemaal nee en dat gaat mij te ver."

Burgemeester Jorritsma laat aan Omroep Brabant weten bij zijn besluit te blijven om een demonstratie van Pegida in zijn stad te verbieden. Hij snapt het punt van Van Zutphen en zegt de kritische reactie van de ombudsman mee te nemen bij de beoordeling van de Pegida-aanvragen.

Risicomijdend gedrag

De ombudsman is van mening dat Jorritsma het risico loopt dat hij zijn oren te veel laat hangen naar de tegendemonstranten. De wanordelijkheden waar de burgemeester voor vreesden, zouden namelijk uit de hoek van de tegendemonstranten komen. "Als je maar een grote mond hebt, kun je dus voorkomen dat een ander zijn grondrecht uitoefent", zegt Van Zutphen. "Daar gaat het fout."

Van Zutphen schreef vorig jaar een rapport over de vrijheid van demonstratie. Zijn conclusie was dat in het geval van demonstraties overheden vaak neigen naar risicomijdend gedrag.

"Je moet als bestuur tot het uiterste gaan om ervoor te zorgen dat je kan demonstreren. Als dat echt niet lukt, moet je als burgemeester helder en transparant uitleggen waarom dat niet kan. Alleen maar zeggen dat je de veiligheid niet kunt garanderen is wat mij betreft niet genoeg", aldus Van Zutphen.

Overigens heeft de ombudsman wel begrip voor de situatie van de Eindhovense burgemeester. "Ik begrijp de burgemeester en zijn collega's heel goed. Ze staan allemaal met hun voeten in de modder. Maar ook in die modder moet worden gedemonstreerd."

Blijft bij besluit

Burgemeester Jorritsma blijft dus ondanks het verzoek van de ombudsman bij zijn besluit. "Ik kom zowel op voor de belangen van mijn stad als voor het grondrecht om te kunnen demonstreren. Dat moet wel leiden tot een acceptabele balans en daar heb ik nu naar gehandeld."

De burgemeester zegt dat hij de kritische reactie van de ombudsman mee zal laten wegen in de aanvragen van Pegida. "Van de vier aanvragen heb ik er twee toegestaan, naast de moskee. Een aanvraag was te laat, alleen de vierde is verboden. Over de volgende vier aanvragen buig ik me nog. Ik vind daarom niet dat er sprake is van lichtvaardig beoordelen van demonstraties die voor tumult kunnen zorgen."

Jorritsma onderschrijft de rol van de ombudsman, maar legt uit dat iedereen zijn eigen keuzes maakt. "De ombudsman controleert hoe de overheid omgaat met haar bevolking. Een burgemeester bewaakt de orde, veiligheid gezondheid, welzijn en welvaart van zijn stad."

"Het eerste is een taak van juridisch toetsen, het tweede heeft te maken met het elke dag afwegen van belangen. Bij elke aanvraag van Pegida en van wie dan ook doe ik mijn best om beide belangen te realiseren."