Aangepaste geschiedeniscanon krijgt meer aandacht voor schaduwkanten

Het kabinet laat de Canon van Nederland aanpassen, het overzicht van de nationale geschiedenis. Daarbij wil minister Van Engelshoven van Onderwijs dat er ook gekeken wordt naar de schaduwkanten van de Nederlandse geschiedenis. Ook raadt ze de evaluatiecommissie aan om aandacht te besteden aan "de verhalen en perspectieven van verschillende groepen in de samenleving".

Nu al is er aandacht voor de zwarte bladzijden van Nederland, zoals de slavernij, de Tweede Wereldoorlog, en de koloniale oorlog in Indonesië (politionele acties). "De minister vraagt de commissie om die onderwerpen van alle kanten te belichten", zegt een woordvoerder van Van Engelshoven. Andere schaduwkanten wil hij niet noemen. "Dat is echt aan de commissie."

De Canon van Nederland werd in 2006 samengesteld en is bedoeld als een overzicht van "wat iedereen in elk geval moet weten over de Nederlandse geschiedenis". De canon bestaat uit vijftig thema's, beginnend bij de hunebedden en de Romeinse limes en eindigend bij de Groningse gasbel en de Europese Unie. Het overzicht dient vaak als leidraad voor het geschiedenisonderwijs.

'Weinig divers'

Vorig jaar was er al veel discussie over de Canon van Nederland, omdat die te weinig divers zou zijn en te veel zou bestaan uit mannen. Slechts drie van de vijftig thema's zijn gekoppeld aan een vrouw (Aletta Jacobs, Anne Frank en Annie M.G. Schmidt). Diversiteit komt aan bod in een van de meest recente thema's 'veelkleurig Nederland'. Dat thema gaat over immigratie en de multiculturele samenleving.

De samensteller van de canon, Frits van Oostrom, herkende zich niet in die kritiek. Hij zei dat de drie 'vrouwenthema's' staan voor iets groters. "Het thema 'Aletta Jacobs' gaat niet alleen over haar, maar ook over de rol van de vrouw. En 'Anne Frank' gaat ook over de hele Holocaust." Ook diversiteit komt volgens hem voldoende aan bod.

In balans

De Amerikaans-Nederlandse historicus James Kennedy gaat de evaluatie van de canon leiden. Hij bekijkt de aansluiting op het onderwijs en de historische actualiteit. "Na verloop van tijd zijn er nieuwe inzichten en weten we vaak meer", zegt hij.

Kennedy is het eens met de aandachtspunten van Van Engelshoven. Volgens hem is het belangrijk om te kijken of de canon zoveel mogelijk Nederlanders bedient. Ook moeten de positieve dingen volgens de historicus in balans zijn met de negatieve om een goed beeld van de Nederlandse geschiedenis te krijgen.

De aangepaste canon wordt in het voorjaar van 2020 verwacht.