VS toont spierballen 'vanwege dreigende aanval Iran op Amerikaanse militairen'
Amerika toont zijn spierballen aan Iran. Zes oorlogsschepen, twee squadrons bommenwerpers, een raketafweersysteem en twee schepen met mariniers zijn in of in de buurt van de Perzische Golf en Arabische Zee geplaatst.
Het oorlogsmateriaal is gestuurd vanwege een dreiging aan het adres van Amerikaanse militairen, zegt Midden-Oosten correspondent Marcel van der Steen. "De Amerikaanse veiligheidsadviseur John Bolton noemt het een waarschuwing. Volgens de VS is, of was, Iran bezig om aanvallen voor te bereiden op Amerikaanse troepen die gelegerd zijn in het Midden-Oosten. Hoe, wat en waar is alleen nog onduidelijk."
Amerikaanse overheidsfunctionarissen zeggen tegen de New York Times dat Iran groeperingen in Irak of Syrië mobiliseerde voor een aanval. Iran heeft de opbouw van Amerikaans oorlogsmaterieel in de regio 'psychologische oorlogsvoering' genoemd, bedoeld om het land te intimideren.
Atoomakkoord en sancties
Er is meer aan de hand: Iran maakte afgelopen week wel bekend zich terug te trekken uit het atoomakkoord van 2015. Bij de deal werd destijds afgesproken dat Iran het verrijken van uranium zou beperken in ruil voor het opheffen van economische sancties.
Volgens de Verenigde Naties, die de naleving van de deal controleren, houdt Iran zich aan de afspraken. Maar volgens de VS doet Iran dat juist niet en steunt het bovendien terroristische groeperingen. De Amerikaanse president Trump zegde de deal vorig jaar eenzijdig op en voerde opnieuw sancties in tegen Iran.
De Iraanse president Rohani wil nu dat de overgebleven landen van de deal binnen 60 dagen met een plan komen om Iran te beschermen tegen economische sancties vanuit de VS. Die landen lijken daar vooralsnog weinig voor te voelen: Rusland en China stellen dat de situatie is ontstaan door onverantwoordelijk gedrag van de VS. Frankrijk zegt dat Iran zich op straffe van meer sancties aan de afspraken moet houden.
Escalatie?
Experts noemen de gespannen situatie tussen de VS en Iran uiterst gevaarlijk. Maar of het ook gaat escaleren is moeilijk te voorspellen, zegt Van der Steen. "Niemand denkt dat Iran op een oorlog zit te wachten, maar het kan wel zijn dat Iran de Amerikanen wil uitdagen tot een daad van agressie. Ze zullen dat dan uitleggen als een provocatie die de Iraanse leiders in eigen land kunnen gebruiken om zichzelf te versterken."
Zo'n versterkte positie kunnen de Iraanse leiders wel gebruiken, aldus Van der Steen. "Door de sancties en de economische malaise die daaruit is voortgekomen ligt de regering onder vuur en die moet iets doen. Een aanval van 'satan Amerika' zou ze dan goed kunnen uitkomen. De vraag is of Trump zich daartoe laat verleiden."
