Na miljardenboete krijgt Facebook mogelijk nog meer voor zijn kiezen
Terwijl de omzet blijft stijgen, zet Facebook zich schrap voor een megaboete vanwege privacyschendingen. Het bedrijf maakte gisteravond bekend dat het hiervoor al 3 miljard dollar apart heeft gezet en rekening houdt met maximaal 5 miljard dollar. En er lopen nog veel meer zaken tegen het platform.
De Amerikaanse toezichthouder Federal Trade Commission (FTC) onderzoekt of Facebook afspraken uit 2011 heeft geschonden. De FTC diende toen acht aanklachten tegen het bedrijf in over de manier waarop het platform omging met de privacy van gebruikers.
Boete nog niet definitief
De FTC wilde tegenover The New York Times niet reageren op de komende boete, maar bronnen zeggen tegen de krant dat er nog geen beslissing over is genomen. De voorzitter van de instantie heeft zijn medewerkers opgedragen niet over de Facebookzaak te praten.
Er is al wel discussie over de vraag of een boete van 3 tot 5 miljard dollar voldoende is. Een journalist van The Intercept schreef op Twitter dat elke boete lager dan 10 miljard dollar zou worden gezien als "een grote overwinning" voor Facebook.
Een andere analyse is dat zowel Facebook als de FTC hier goed uit zou komen, omdat het wel verreweg de hoogste boete zou die de toezichthouder heeft opgelegd aan een techbedrijf. Het bedrag ligt overigens in lijn met de boetes die de Europese Commissie heeft opgelegd aan zoekgigant Google.
Het zijn drukke tijden voor de juridische afdeling van Facebook. Er lopen in de VS meerdere zaken tegen het bedrijf en ook in Europa houdt men het sociale netwerk scherp in de gaten. Privacy staat daarbij vaak centraal. Het platform zal dus mogelijk nog meer geld moeten reserveren en rekening moeten houden met nieuwe, strenge afspraken.
Zaken in Noord-Amerika:
- De fraude-afdeling van het ministerie van Justitie onderzoekt of databedrijf Cambridge Analytica op illegale wijze gebruikersdata heeft verkregen en of Facebook - voorafgaand aan berichten in de media - dit op de juiste manier bekend heeft gemaakt.
- Beurswaakhond SEC (Securities and Exchange Commission) onderzoekt wat Facebook wist van de zaak en of het bedrijf hier met het oog op de aandeelhouders voldoende over naar buiten heeft gebracht.
- Daarnaast is Facebook in gesprek met een aantal Amerikaanse staten, schrijft persbureau Bloomberg, opnieuw vanwege Cambridge Analytica. Er wordt gekeken naar een boete en een reeks aanpassingen gericht op het verbeteren van de privacy van gebruikers.
- Verder lopen er in verschillende staten andere onderzoeken naar Facebook, die ook gaan over privacy.
- Ondertussen is het ministerie van Volkshuisvesting ook in een juridische strijd met Facebook verwikkeld, over discriminatie bij advertenties voor huizen.
- In Canada loopt er ook een onderzoek naar het dataschandaal rondom Cambridge Analytica, waar vandaag meer informatie over naar buiten komt.
Zaken in Europa
- In Duitsland heeft de concurrentiewaakhond Facebook beperkingen opgelegd bij het verzamelen van gebruikersdata. Het sociale netwerk is hiertegen in beroep gegaan.
- De Ierse privacywaakhond heeft ook veel aandacht voor Facebook. Eerder dit jaar zei de waakhond dat er maar liefst zeven onderzoeken naar het platform lopen, de eerste wordt naar verwachting deze zomer afgerond, de rest in het najaar. Drie van de onderzoeken draaien om aspecten van de hack die afgelopen najaar bij Facebook plaatsvond.
- Vandaag is daar nog een zaak bijgekomen: de waakhond gaat ook onderzoek doen naar het nieuws dat Facebook wachtwoorden van gebruikers jarenlang niet goed heeft opgeslagen.
Vorig jaar kreeg Facebook van de Britse privacywaakhond ICO (Information Commissioner's Office) al een boete van 565.000 euro vanwege het dataschandaal. Dat was de maximale boete die de waakhond kon opleggen onder de oude privacyregels. De hack van Facebook wordt gezien als de eerste grote test voor de nieuwe Europese privacyregels (GDPR), met potentieel een veel hogere boete.
De vraag is welk effect de onderzoeken hebben op Facebook. Financieel gezien lijkt het bedrijf er toe nu toe weinig last van te hebben. Beleggers reageerden gisteren enthousiast op de kwartaalcijfers, waarin het nieuws over de reservering van 3 miljard dollar stond vermeld, en het aandeel staat op de beurs flink in de plus.
Ik denk niet dat de FTC Facebook zal vragen om hun verdienmodel te veranderen.
Met een jaarlijkse miljardenomzet en nog eens miljarden in kas kan het bedrijf wel een stootje hebben. Belangrijker is wat het platform anders zal moeten doen naar aanleiding van de verschillende onderzoeken en of dat invloed zal hebben op het verdienmodel. Dat is in ieder geval zo in de zaak van de Duitse mededingingsautoriteit, maar of dat ook voor de andere onderzoeken gaat gelden is nog onduidelijk.
"Ik denk niet dat de FTC Facebook zal vragen om zijn verdienmodel te veranderen", zegt Mark Deuze, hoogleraar Mediastudies. "Deze onderzoeken zullen bevestigen wat wij al heel lang weten. Ik denk dat de impact voor het bedrijf niet zo groot zal zijn. Ik denk dat eerder - opnieuw - de vraag zal worden gesteld wat er na Facebook komt, welk alternatief gaat er opstaan?"