Meer honden en katten ingezet als proefdier
Het aantal dierproeven is in 2017 gestegen, ondanks de ambitie om in 2025 zoveel mogelijk dierproefvrij onderzoek te doen. Opvallend is ook het aantal huisdieren dat daarvoor wordt gebruikt, zoals honden en katten.
Dat blijkt uit cijfers van de NVWA over 2017. In totaal waren er in dat jaar ruim 477.500 dierproeven, tegen ruim 403.300 in het jaar ervoor. Voor die proeven werden onder meer 909 honden en 200 katten gebruikt, terwijl dat het jaar ervoor nog 656 en 89 waren.
De overgrote meerderheid van de proeven wordt nog altijd gedaan op muizen (bijna 206.000), ratten (ruim 91.500) en kippen (ruim 55.000).
Bijna 90 procent van de dieren overleeft de proeven die op ze worden gedaan niet, of wordt na afloop afgemaakt. Ook dat geldt vooral voor muizen en ratten. Van de 909 honden bleef iets meer dan de helft in leven, van de 200 katten overleefden er 133 de proeven.
De honden en katten die in Nederland voor de proeven worden gebruikt, komen deels bij Europese fokkers vandaan en deels van over de hele wereld. Een derde van de honden wordt voor meerdere proeven ingezet.
"Het is afschuwelijk dat dieren die in onze eigen leefomgeving rondhuppelen gewoon gebruikt worden voor dodelijke experimenten in proefdierencentra", zegt Robert Molenaar van dierenrechtenorganisatie Animal Rights in een reactie op de cijfers. "Dat kan absoluut niet."
De katten en honden worden voornamelijk ingezet voor giftigheidsproeven, zegt Molenaar, en dat gebeurt op basis van wetgeving uit de jaren zestig. "Van die wettelijke verplichting moeten we af, want die is gedateerd. Daarmee hebben we het al over 25 procent van alle dierproeven. Daar kunnen we grote stappen maken."
Brede steun
Al in 2011 diende Animal Rights een petitie met 57.000 handtekeningen in om dierproeven op honden en katten te verbieden. "We kregen toen wel brede steun en politici vonden het zielig, maar ze wisten niet wat ze moesten doen", zegt Molenaar.
"Maar sindsdien is er veel veranderd. Er is veel kritiek gekomen op het gebruik van dieren, die vaak een andere voorspellende waarde hebben dan mensen. En dat is goed nieuws, vandaar dat we een nieuwe petitie beginnen zodat we dit onderwerp opnieuw kunnen agenderen. Er is beweging, maar dat gaat ons natuurlijk nog veel te langzaam."
Opvallend
De stijging van het aantal dierproeven is opvallend. In 2016 zei staatssecretaris Van Dam dat Nederland in 2025 koploper moet zijn als het gaat om dierproefvrij onderzoek. Volgens wetenschappers is dat, met de nodige moeite, ook haalbaar.
Volgens minister Schouten van Landbouw wordt "transparant, zorgvuldig en gedegen" beoordeeld of een dierproef echt nodig is of niet. "Nieuwe methoden, zoals met menselijke stamcellen, bieden mogelijkheden die er vroeger niet waren", schrijft ze in een brief aan de Kamer. Ze belooft een "versnelling" van het programma voor dierproefvrij onderzoek.
Inmiddels is wel afgesproken dat het aantal apen dat als proefdier wordt gebruikt, de komende jaren met 40 procent omlaag moet. Nu zijn er per jaar 200 tot 250 medische proeven met apen, dat moeten er uiteindelijk 120 tot 150 worden. De dieren worden vooral gebruikt voor onderzoek naar ziekten als aids, parkinson en alzheimer.
