'Snorfietsers zullen wel over hun weerstand heen komen'

"Het is opvallend rustig op de weg. Alsof ze voor een groot deel thuisgebleven zijn", zegt Teeja Arissen van de Fietsersbond Amsterdam. Vandaag is de eerste dag dat snorfietsen binnen de ring A10 in de hoofdstad van het fietspad worden geweerd. Ook moeten bestuurders een helm op.

"Dit is een maatregel waar veel Amsterdammers al heel lang naar uitkijken, zeker fietsende Amsterdammers", zegt wethouder Verkeer Sharon Dijksma, die deze ochtend symbolisch meehelpt het verkeer te regelen. "Er is veel steun voor."

De afgelopen dagen was er juist veel aandacht voor critici die niets in de maatregel zien. Een petitie werd tienduizenden keren ondertekend en jongeren op scooters maakten hun onvrede met vernielingen duidelijk. Veel snorfietsers willen niet tussen het snellere verkeer op de rijbaan terechtkomen.

"Mensen houden niet van verandering, dus ik begrijp dat er nu weerstand is", zegt verkeerspsycholoog Kim Ruijs. "Ik denk dat als mensen eenmaal ervaren dat het wel meevalt, ze over die weerstand heen zullen stappen."

"De drukte op fietspaden is heel actueel", zegt Ruijs. "Fietsen is populair, er zijn veel maatregelen om fietsen te stimuleren en ouderen blijven ook langer op de fiets. Door elektrische fietsen heb je ook meer verschil in snelheden, dus moet je kijken of je het fietspad kan ontlasten. Ik vind het niet gek dat men kijkt welke doelgroep elders in het straatbeeld past."

Kleine verschillen

Arissen denkt dat de veiligheid van de snorfietsers daarbij op de rijbaan niet in het geding is. "Men zei hetzelfde toen in 1999 bromfietsen naar de rijbaan gingen. Daar was ook protest met het argument dat er meer ongelukken zouden gebeuren. Dat is niet gebeurd."

Sterker nog, Arissen vermoedt juist dat ook snorfietsers veiliger zullen zijn. "Snorfietsen voelen zich veiliger op het fietspad, maar zijn dat vaak niet. Ze beseffen niet dat auto's door hun snelheid verrast worden op kruispunten. Daar gebeuren juist de zwaarste ongelukken."

Op straat in Amsterdam was vanochtend niet iedereen enthousiast over het fietspadverbod en de helmplicht:

Het verschil in snelheid tussen de scooters en auto's valt ook wel mee, meent Dijksma. "Uit onderzoek weten we dat de verschillen klein zijn. Op de meeste 50-kilometerwegen rijdt 85 procent van de auto's al 40, en helaas rijden de meeste snorfietsers harder dan de toegestane 25 kilometer per uur. Die verschillen zijn minder groot dan tussen scooters en fietsende kinderen op het fietspad."

'Vinger aan de pols'

De eerste twee maanden zullen er nog geen boetes (95 euro) worden uitgedeeld voor wie zich niet aan de nieuwe regels houdt. Daarna moeten buitengewoon opsporingsambtenaren (boa's) gaan handhaven, al dreigen die met een staking als ze niet beter uitgerust worden.

Arissen denkt dat handhaving cruciaal is in deze fase. "Ik denk dat veel snorfietsers eerst even zullen kijken of ze ermee kunnen wegkomen."

Er zijn meer grote steden die overwegen de maatregel in te voeren, als het resultaat in Amsterdam positief is. "We houden de vinger aan de pols", belooft Dijksma. "Uiteindelijk gaat het om de verbeterde veiligheid voor alle verkeersdeelnemers. Op dit moment zijn er nog te veel ongelukken tussen fietsers en snorfietsers."

Elektrische fietsen

Problemen met elektrische fietsen, die immers ook sneller gaan en meer inhalen dan de gemiddelde fietser, heeft Arissen niet. "Dat is een ander verhaal. Ze zijn lang niet zo breed en zwaar als snorfietsen."

Ruijs ziet nog een tweede probleem: de variëteit in elektrische fietsers. "Je hebt forenzen die snel willen doortrappen en de senioren die langzaam rijden. Zo'n doelgroep die al meer gevaar loopt, wil je niet tussen de waaghalzen plaatsen. Senioren op een elektrische fiets moet je niet de toegang tot het fietspad ontzeggen."

Wel pleit de Fietsersbond voor meer 30-kilometerwegen in het centrum van steden. "Dat is de beste oplossing. Dan kunnen auto's, snorfietsen, speed pedelecs en cargobakfietsen van PostNL of Uber Eats allemaal daarop en behouden we de fietspaden voor fietsers."