Rwanda staat stil bij genocide van kwart eeuw geleden
In Rwanda wordt vanaf vandaag honderd dagen stilgestaan bij de genocide in het land, die 25 jaar geleden plaatsvond. De volkerenmoord in 1994 kostte het leven aan tussen de 800.000 en een miljoen mensen. Tutsi's en gematigde Hutu's werden honderd dagen lang massaal vermoord door extremistische Hutu's.
President Kagame van Rwanda ontstak in de hoofdstad Kigali een vlam bij het herdenkingsmonument Gisozi, waar een kwart miljoen mensen zijn begraven. Die vlam brandt de komende drie maanden.
President Kagame deed dat samen met onder meer met voorzitter van de Europese Commissie Jean-Claude Juncker:
Later vandaag lopen duizenden mensen mee in een 'herdenkingsloop' van het parlement naar het nationale voetbalstadion, waar een avondwake wordt gehouden.
Bij de herdenkingen vandaag zijn zeker tien staatshoofden aanwezig, onder wie de Belgische premier Michel. "Deze volkerenmoord is de mislukking van de internationale gemeenschap", zei hij in een toespraak. "Die dit niet kon voorkomen en verhinderen. Die deze misdaad tegen de mensheid niet kon stoppen. Voor u wil ik dan ook, in naam van mijn land, de verantwoordelijkheid nemen voor wat er gebeurd is door iedereen recht in de ogen te kijken."
Grote afwezigen zijn de Franse president Macron en de Ugandese president Museveni. Rwanda beschuldigt Frankrijk ervan dat het de Hutu's heeft gesteund, onder meer door trainingen aan milities te geven. Ook heeft Frankrijk, zegt Rwanda, daders van de genocide helpen ontsnappen. Vrijdag kondigde Macron een onderzoekscommissie aan, die zich gaat buigen over de rol van Frankrijk bij de genocide. Bovendien wil Macron, zo meldde zijn kantoor vandaag, van 7 april een nationale herdenkingsdag voor de genocide in Rwanda maken.
Ook in Nederland wordt de genocide herdacht. Om 16.00 uur begint bij het stadhuis van Den Haag een mars, gevolgd door een herdenking. Daar is minister Blok van Buitenlandse Zaken bij aanwezig.
Tutsi's
De slachtpartij in het Afrikaanse land begon op 6 april 1994. President Habyarimana van Rwanda en zijn collega Ntaryamira van Burundi, beide Hutu's, kwamen die dag om het leven toen hun vliegtuig met een raket werd neergehaald boven de hoofdstad van Rwanda. De daders zijn nooit achterhaald.
Direct daarna greep een groep hoge militairen in het land de macht en begon een slachtpartij. Naar schatting werd 70 procent van de Tutsi's op gruwelijke wijze om het leven gebracht door het leger en twee milities: mannen, vrouwen en kinderen werden gemarteld, doodgeslagen, levend verbrand of doodgeschoten. Ook gematigde Hutu's werden vermoord. Twee miljoen mensen sloegen op de vlucht, vooral naar de Democratische Republiek Congo.
In totaal kwam tien procent van de Rwandese bevolking om het leven. De genocide werd gestopt toen het Rwandees Patriottisch Front van huidig president Kagame vanuit Uganda binnenviel en de macht in Rwanda overnam.
In 2015 maakte NPO Nieuws deze terugblik op de genocide in Rwanda.
