Uncle Joe (Biden) in de problemen na beschuldigingen van ongewenste intimiteiten

• Eline de Zeeuw

  redacteur Sport & Buitenland

"Hij drukte een dikke kus op de achterkant van mijn hoofd" - het begon met deze geschreven woorden van de Amerikaanse Lucy Flores, afgelopen vrijdag. In een essay beschuldigt ze haar partijgenoot en toenmalige vicepresident Joe Biden van ongewenste intimiteiten.

Biden ontkent twee dagen later 'ongepast gedrag'. De favoriet voor de Democratische presidentsnominatie reageert met zorgvuldig afgewogen woorden op de beschuldiging: "Niet één keer, nooit, heb ik volgens mijn weten ongepast gehandeld", zegt hij. "Als gesuggereerd wordt dat ik dat wel heb gedaan, zal ik met respect luisteren. Maar het was nooit mijn bedoeling."

Nog geen dag later brengt een tweede vrouw de 76-jarige Democraat verder in de problemen. "Hij sloeg zijn arm om mijn nek en trok zich naar me toe. Hij wreef zijn neus tegen de mijne", vertelt Amy Lappos uit Connecticut over een soortgelijke ervaring met Biden.

Biden ligt onder vuur. Hij staat al langer bekend om zijn intieme, fysieke manier van optreden, maar de toelaatbaarheid van zijn gedrag tegenover vrouwen ligt nu onder een vergrootglas. En dat terwijl Uncle Joe zich deze maand voor een derde keer officieel kandidaat wilde stellen voor het Witte Huis.

'Hij rook aan mijn haren'

Of, misschien juíst wel daarom. Voor Lucy Flores was het reden om na vijf jaar alsnog haar verhaal te doen. "Nu ik hoor dat Biden zich kandidaat wil stellen als president, kan ik er niet langer over zwijgen."

Flores stelde zich in 2014 kandidaat als plaatsvervangend gouverneur van Nevada en vloog voor haar campagne Joe Biden in. Vlak voordat het tweetal het podium in Las Vegas betrad was Biden 'oncomfortabel vertrouwelijk' met haar. "Ik bevroor. Waarom zat de vicepresident van de Verenigde Staten aan me?", schrijft ze in New York magazine The Cut. "Hij leunde voorover en rook aan mijn haren."

Amy Lappos schaart zich achter Flores. In 2009 had zij als medewerker van een congreslid in Connecticut 'een soortgelijke ervaring' met Biden tijdens een liefdadigheidsevent. "Ik heb het incident nooit gemeld omdat hij de vicepresident was, en ik a nobody. Maar ongewenste affectie is niet oké", vertelt ze aan de Hartford Courant. "Hij overschreed een grens van fatsoen. Een grens van respect."

Lappos zegt met name geschrokken te zijn van de 'belachelijk afwijzende' manier waarop Democraten, inclusief Biden zelf, reageren op Flores' woorden. "Bidens verklaring was niet alleen verontrustend, het was walgelijk." Beide vrouwen menen dat de Democraten dit gedrag niet door de vingers mogen zien en dringen er bij de partij op aan zich te beroepen op een andere kandidaat voor 2020.

Partij verdeeld

De affaire-Biden verdeelt de Democraten in het post-#Metoo tijdperk. "In de nasleep daarvan waren Democraten veel meer uitgesproken dan de Republikeinen", zegt correspondent Arjen van der Horst. "Dus het is interessant om te zien hoe zij nu op de aantijgingen reageren."

Zo werd de Democratische senator Al Franken eind vorig jaar genadeloos afgestraft voor de beschuldigingen van seksueel wangedrag aan zijn adres. Hij zou in 2006 een tongzoen hebben gegeven aan een radio-presentatrice tegen haar wens in, en liet zich later fotograferen met zijn handen op haar borsten terwijl zij sliep. Daarna volgden meerder beschuldigingen tegen Franken. Onder druk van zijn partij stapte Franken op.

Maar nu wuift voormalig adviseur Nationale Veiligheid, de Democraat Susan Rice, de aantijgingen tegen Biden weg. "Hij is een van de meest fatsoenlijke en eerzame mannen met wie ik heb gewerkt." Nancy Pelosi, de voorzitter van de Democraten in het Huis van Afgevaardigden, meent dat de beschuldigingen Biden als presidentskandidaat niet diskwalificeren. "Ik denk dat het belangrijk is dat de vicepresident begrijpt dat iets niet altijd overkomt zoals iets bedoeld is", voegt ze toe.

Anderen lijken minder bereid hem het voordeel van de twijfel te geven. Elizabeth Warren, die zelf een gooi doet naar de Democratische nominatie voor de verkiezingen: "Ik geloof Lucy Flores. Joe Biden moet hier een antwoord op geven." En Bernie Sanders: "Ik heb geen reden om Flores níet te geloven."

Een goede vriend die iemand helpt

Dat Biden nu onder vuur ligt, is niet geheel onverwacht, meent Van der Horst. "Hij heeft een lange carrière achter de rug en is wel vaker in opspraak geweest om de dingen die hij zei of de manier waarop hij in beeld komt. En zaken die een paar jaar geleden geen issue waren, worden dat nu wel. Dat is een gevolg van de #MeToo-beweging."

Zo wordt een foto van Biden uit 2015 op dit moment veelvuldig gedeeld op sociale media. Daarop is te zien hoe hij zijn handen legt op de schouders van Stephanie Carter. Carters man, toenmalig minister van Defensie Ash Carter, houdt op de voorgrond een toespraak terwijl de toenmalig vicepresident ogenschijnlijk aan haar haren ruikt.

Maar Carter benadrukt dat zij dat nooit als vervelend heeft ervaren. "De Joe Biden op mijn foto is een goede vriend die iemand helpt een belangrijke dag door te komen, en daarvoor zal ik altijd dankbaar zijn", reageert ze. "Ik was die dag buitengewoon nerveus en hij hield zijn handen op mijn schouders als blijk van steun."

Hoe dan ook: Biden is de presidentskandidaat met de meeste problemen, nog voordat hij zich officieel kandidaat heeft gesteld.

De 76-jarige Democraat moet binnenkort twee keuzes gaan maken, vat een columnist in The New York Times samen. "De eerste is óf hij zich kandidaat wil stellen voor de presidentsverkiezingen. En de tweede, tegen welke prijs."