De les van de Algarve Cup: 'Vaste kern van Oranje is te smal en te dominant'

Een jaar geleden stonden de Nederlandse voetbalsters in de finale van de Algarve Cup, een eindstrijd die door hevige regenval in Portugal uiteindelijk niet afgewerkt kon worden. De afgelopen woensdag afgesloten editie leverde daarentegen slechts een elfde plaats op. Drie gespeeld, twee verloren en eentje gelijk, maar via penalty's alsnog gewonnen.

Een mager resultaat voor de kampioen van Europa, iets meer dan drie maanden voor het WK in Frankrijk, zou je mogen concluderen. Maar oud-international Daphne Koster brengt onmiddellijk een nuance aan. "De Algarve Cup - en dat is al jaren zo - is echt een oefentoernooi, een toernooi om dingen uit te testen. En dat zal nu ook het geval zijn geweest. Tenminste, dat hoop ik."

Want Koster had ook gezien dat Oranje erg stroef voor dag kwam tegen Spanje in de openingswedstrijd. "Spanje kon heel makkelijk combineren, Nederland wist totaal geen druk te zetten. Je zag bij Nederland al ver van tevoren wat er ging gebeuren. Het sprankelde niet, de scherpte ontbrak. Lineth Beerensteyn kwam op rechts wel een paar keer goed door, maar de afstemming voorin ontbrak."

"Vivianne Miedema is als spits vooral gevaarlijk in de zestienmeter", vervolgt Koster. "Daar moet ze de bal krijgen, maar de ploeg kon haar maar moeilijk vinden. Van het middenveld kwam ook niet veel, maar ik weet natuurlijk niet of ze misschien wat aan het uitproberen waren."

'Dat is zo hopeloos'

Aan de tweede wedstrijd wil Koster al helemaal geen conclusies verbinden. Tegen Polen had bondscoach Sarina Wiegman niet alleen veel basisspeelsters buiten de ploeg gelaten, er verschenen met keepster Lize Kop, Aniek Nouwen en Ashleigh Weerden ook drie debutanten in het veld. Een keuze die Koster niet begrijpt.

"Dat is zo hopeloos. Wiegman gunde mensen speelminuten op internationaal niveau, maar je kunt niet zien of iemand in het systeem past. Het maakt nogal een verschil of je op een middenveld naast Danielle van de Donk en Sherida Spitse staat of tussen twee andere nieuwelingen."

Mary Kok-Willemsen heeft niet veel van de Algarve Cup gezien, laat de voormalige trainster en manager van FC Twente onmiddellijk weten. Maar de eerste helft die Oranje tegen Polen afwerkte, leerde haar wel dat de bondscoach die wedstrijd in eerste instantie benutte om te zien welke speelsters op de deur van de basiself kloppen.

"Nederland heeft heel veel kwaliteit, maar die zit bij veertien speelsters, denk ik, maximaal. Wiegman moet het doen met een krappe selectie. Vandaar dat ze tegen Polen een aantal nieuwe gezichten aan het werk wilde zien. Nederland speelde met negen niet-basisspeelsters."

"Maar die gingen door de ondergrens heen qua focus en tempo. Er waren er maar weinig bij die in de eerste helft hun kans grepen om te laten zien dat ze er tegenaan hangen. Het zag er wel casual uit, met een balletje breed en zo. Maar het ontbrak aan tempowisselingen met en zonder bal. Hiermee ga je geen punten scoren op het WK."

Zo viel het Kok-Willemsen op dat de achterhoede er wel stevig in kleunde, maar veel moeite had met het opvangen van diepgaande speelsters. Ook werd te vaak verzuimd de voorzet eruit te halen of een schot op het doel te voorkomen.

'Verdedigend niet overtuigend'

Zoals de duels in de zestienmeter werden aangegaan, was simpelweg niet goed en meedogenloos genoeg, meent Kok-Willemsen. En in de lucht toonde Oranje zich kwetsbaar door het ontbreken van Anouk Dekker en Stefanie van der Gragt.

"Die deden het als centraal verdedigingsduo natuurlijk heel goed op het EK. Zij brengen heel veel lengte mee en dat zul je op het WK ook echt nodig hebben. Dus dat duo zal in ere hersteld moeten worden. Al deed Nouwen het niet slecht en zitten ook Dominique Bloodworth, Merel van Dongen en Siri Worm, vooral vanwege hun aanvallende impulsen en goede trap in de benen, eraan te komen. Maar verdedigend konden ze mij in deze wedstrijd niet overtuigen."

Op het middenveld kon Inessa Kaagman haar wel bekoren. "Een linkerpootje met diepgang. Ze heeft oog voor het juiste moment om te gaan, een aanvullende kwaliteit ten opzichte van de huidige drie basisspeelsters. Jill Roord heeft ook haar kwaliteiten, maar speelde te vlak. Zij functioneert het best dicht rondom Miedema. Nu stond ze vaak te diep of ze kwam makkelijke ballen halen om het spel in de breedte te verleggen."

Beslissende pass

Kok-Willemsen zou daarom graag meer aansluiting en scorend vermogen vanuit het middenveld zien. "Dat moet daar nu heel erg komen van Spitse, de enige die scoort uit standaardsituaties en af en toe een beslissende pass geeft. Jackie Groenen en Daniëlle van de Donk zijn vooral verbindende spelers, maar moeten meer kunnen brengen, vind ik. Ze hebben allebei het loopvermogen om afwisselend 'box to box' te gaan. En dan vaker over Miedema heen te gaan en in de zestien te komen."

Dat zou de voorste linie ten goede komen, daar miste Kok-Willemsen de nodige dynamiek. "Het ziet er allemaal nogal statisch uit. Iedereen wil daar de bal in de voet krijgen. Positief is wel dat Ellen Jansen tegen Polen liet zien dat ze een mogelijke vervanger van Miedema kan zijn."

Reden om verontrust te zijn is er in elk geval vooralsnog niet, benadrukt Koster. 'Nee. Op het WK staat er echt wel weer een goede ploeg."

"Je hoeft nu inderdaad niet meteen in de stress te schieten", beaamt Kok-Willemsen. "Maar de vaste kern van Oranje is nu wel te smal en te dominant. En ik denk dat Nederland sowieso beter gedijt onder de echte druk van het presteren. Maar er zal echt in een hoger tempo gehanteerd moeten worden tegen teruggetrokken tegenstanders die vanuit de counter willen opereren. Er zal ook meer beweging en diepgang zonder bal worden gevraagd dan ze nu lieten zien."

Drie oefenduels

Oranje speelt in de aanloop naar dat eindtoernooi nog drie oefenduels: om te beginnen op 5 april tegen Mexico en vier dagen later tegen Chili, eveneens een WK-ganger. Kort voor vertrek naar Frankrijk wordt tegen een nog onbekende tegenstander een laatste vriendschappelijke wedstrijd afgewerkt.

Het WK begint op 7 juni en duurt tot en met 7 juli.